کشف بنای خشتی دوره ساسانی در داودآباد اراک
کاوش در تپه زروبند۲ به آشکار شدن بخشی از حصار و ورودی یک بنای ساسانی منجر شد که با توجه به یافتههای معماری و شواهد موجود، این بنا مسکونی نبوده و به نظر میرسد که بنایی با کارکرد مذهبی باشد.
به گزارش سفربازی، به نقل از روابطعمومی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، محمدرضا نعمتی، سرپرست هیئت باستانشناسی، گفت: کاوش تپه زروبند۲ از محوطه داودآباد، با هدف مطالعه لایهها و توالی فرهنگی، مشخص کردن وضعیت تپه از نظر آثار و بقایای معماری و تعیین کارکرد بنای موجود در آن با مجوز پژوهشگاه و حمایت مالی ادارهکل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان مرکزی انجام شد.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری، با بیان اینکه پس از یک ماه کاوش در تپه زروبند۲ بخشی از حصار و ورودی یک بنای ساسانی بهدست آمد، افزود: دیوارهای حصار شامل دو دیوار ضخیم به موازات هم و به عرض ۱۲۵ سانتیمتر و راهرویی که در حدفاصل این دو دیوار قرار دارد.
دیوارهای خشتی با ملات گل سفید
او با اشاره به اینکه دیوارها بهطور کل از خشتهایی به ابعاد ۱۲×۴۰×۴۰ و ۱۲×۵۴×۵۴ سانتیمتر با ملات گل به رنگ سفید ساخته شدهاند، توضیح داد: خشتهای بهکار رفته در دیوارها از خاک محل تهیه شده و اغلب دارای کیفیت پایین و به رنگ مایل به سفید و قرمز روشن که دارای مقدار زیادی شن درشت و سنگریزه هستند.
به گفته نعمتی، تمام سطح دیوارها و کف راهرو با گچاندود شده است و در قسمت شرقی ترانشه از طریق یک ورودی راهرو به یک یرج بیضوی شکل منتهی میشود که بخشهایی از سقف گهوارهای آن با تاق ضربی سالم باقی مانده است.
این باستانشناس گفت: خشتهای به کار رفته در برج بهابعاد ۱۲×۳۴×۳۴ سانتیمتر و کوچکتر از خشتهای دیوارها هستند و بهمنظور استحکام دیوار برج بخش بیرونی آن با چینهای به رنگ مایل به سفید پر شده است.
سرپرست هیئت باستانشناسی با بیاناینکه این بنا بر روی صفهای از چینه بنا شده که یک متر از سطح دشت ارتفاع دارد، افزود: با توجه به تصاویر هوایی و توپوگرافی تپه حصار و برج مکشوفه بخش غربی ورودی به بنا بوده و احتمالا بخش شرقی ورودی نیز به همین شکل است.
کشف بقایای یک مجمر سفالی
این باستانشناس اظهار کرد: با توجه به ترک آگاهانه این بنا در کاوشهای انجام شده اشیا و یافتههای سالمی بهدست نیامد و مهمترین یافته این فصل بقایای یک مجمر سفالی است که در سطح بدنه بیرونی آن تزئینات کنده زیادی وجود دارد، علاوهبراین تعدادی شاخ قوچ، استخوانهای مربوط به گراز، قاپ مخصوص بازی، ابزارهای سنگی و تعدادی زیادی قطعات سفال بهدست آمد.
به گفته او، براساس لایهنگاری انجام شده و شواهد بهدست آمده این تپه تک دوره و مربوط به دوره ساسانی است که در اواخر این دوره و اوایل دوره اسلامی با خشت، چینه و خاک پر شده و بهطور کامل متروک شده است.
عضو هیئتعلمی پژوهشگاه میراثفرهنگی و گردشگری تصریحکرد: با توجه به یافتههای معماری و شواهد موجود این بنا مسکونی نبوده و بهنظر میرسد که بنایی با کارکرد مذهبی باشد.
اطلاعاتی از دوره ساسانی فلات مرکزی ایران
نعمتی گفت: با توجه به موقعیت جغرافیایی این اثر، ادامه این کاوشها میتواند اطلاعات تازهای از دوره ساسانی شرق زاگرس و فلات مرکزی ایران و کارکرد قطعی بنا بهدست دهد، از طرفی دیگر با وجود سالم ماندن بنا کاوش آن میتواند کمک زیادی به حضور گردشگران در منطقه کند.
گفتنیاست، محوطه داوودآباد در چهار و نیم کیلومتری شمالغرب شهر داودآباد از توابع شهرستان اراک و در میان زمینهای کشاورزی و چهار رشته قنات قرار گرفته است. در ۴۰۰ متری شرق این تپه محوطهای بزرگ به مساحت تقریبی ۶۰ هکتار وجود دارد که دارای آثاری از دوره ساسانی تا اواسط دوره اسلامی است. این تپه در تاریخ ۱۸/۲/۱۳۸۷ با شماره ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.