افزایش ۷۹ درصدی سرقت و تجارت اشیای تاریخی
مرکز پژوهشهای مجلس از افزایش جرایم میراثفرهنگی خبر داد و گزارش کرد: بیشترین جرایم در سالهای ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ علیه «آثار منقول میراثفرهنگی» رخ داده است که استفاده غیرمجاز از فلزیاب، خریدوفروش غیرمجاز و سرقت آثار تاریخی را شامل میشود.
به گزارش سفربازی، به نقل از ایسنا، مرکز پژوهشهای مجلس در گزارشی درباره «یگان حفاظت میراث فرهنگی» که در مردادماه ۱۴۰۱ منتشر کرد، در یک بازه زمانی مشخص از سال ۱۳۹۵ تا ۹۹ – ۱۳۹۸ به بررسی وضعیت پروندههای حقوقی میراث فرهنگی و همچنین جرایم وقوعیافته علیه آثار منقول و غیرمنقول پرداخته است.
افزایش تعداد جرایم علیه میراثفرهنگی
در این گزارش آمده است: در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ کل جرایم علیه آثار غیرمنقول میراثفرهنگی معادل ۳۳ درصد و پروندههای حقوقی معادل ۳۹ درصد افزایش داشته است. درحالیکه جرایم علیه آثار منقول در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ معادل ۷۹ درصد افزایش داشته است. این به معنای شیب نسبتا تندی است که در تعداد جرایم علیه میراثفرهنگی رخ داده است.
بر این اساس، جرایم آثار غیرمنقول که طی چهار سال، میانگین ۳۳ درصد افزایش داشته است، شاملِ تجاوز به حریم و عرصه و اراضی، تخریب، حفاری غیرمجاز و مرمت و توسعه غیرمجاز است که در این بخش، بیشترین جرایم در بخش حفاری غیرمجاز اتفاق افتاده است که در سال ۱۳۹۸ با ۶۰۶ مورد جرم، به بیشترین حد خود در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۸ رسیده است. همچنین تجاوز به حریم آثار تاریخی در سال ۱۳۹۸ با ۳۲۹ مورد جرم، در قیاس با سالهای پیش از آن، با افزایش قابلتوجهی مواجه شده است.
شیب تند استفاده غیرمجاز از فلزیاب
جرایم علیه آثار منقول که به استفاده غیرمجاز از فلزیاب، خرید و فروش غیرمجاز آثار و سرقت میراث فرهنگی ارتباط دارد، طی پنج سال حدود ۷۹ درصد در مقیاس کل، افزایش داشته است که سال ۱۳۹۹ با وقوع ۴۱۵ مورد، بیشترین جرایم گزارش شده است. در بازه زمانی ۱۳۹۵ تا ۱۳۹۹ نیز میزان استفاده غیرمجاز از فلزیاب با شیب تندی روبهرو شده است؛ فقط در سال ۱۳۹۹ در حوزه استفاده غیرمجاز از فلزیاب حدود ۲۸۷ مورد جرم گزارش شده است. همچین بیشترین سرقتها که شیب تندی را هم در سالهای اخیر تجربه کرده، با ۳۲ مورد در سال ۱۳۹۸ رخ داده است.
بنابر اعلام مرکز پژوهشهای مجلس، بیشترین پروندههای حقوقی در حوزه میراثفرهنگی در سال ۱۳۹۸ تشکیل شده است که تعداد آن به ۳۰۳۱ مورد میرسد و بیشترین پروندهها هم با ۱۶۸۸ مورد به جرائم علیه آثار غیرمنقول برمیگردد.
توجه به تجهیز یگان حفاظت میراثفرهنگی
مرکز پژوهشهای مجلس نتیجه گرفته است: «افزایش تعداد موزههای کشور، افزایش بازدیدکنندگان و گردشگران، افزایش میراث فرهنگی ثبتشده و افزایش جرایم مرتبط با میراث فرهنگی در سالهای اخیر نشان از لزوم بهکارگیری و تجهیز بهتر یگان حفاظت میراثفرهنگی دارد. با این وجود، در این سالها نه تنها تعداد نیروهای یگان حفاظت افزایش نیافته است، بلکه کاهش تعداد نیروهای یگان حفاظت به دلیل فوت، بازنشستگی، تغییر محل خدمت یا انصراف از خدمت، گزارش شده است و این به معنای آسیبپذیر شدن میراث فرهنگی کشور در برابر جرائم و مخاطرات مربوطه و لزوم توجه ویژه به این حوزه است.
در مجموع میتوان گفت در سالهای اخیر، ثبت آثار ملی و جهانی افزایش زیادی داشت و علاوهبر آن شرح وظایف یگان حفاظت هم افزایش یافت و مبارزه با قاچاق صنایعدستی و حفاظت از گردشگران هم به آن اضافه شد، اما نیروهای جدید نهتنها با تعداد موزهها و شرح وظایف جذب نشدند و استخدام جدیدی صورت نگرفت.»