بازار کسب و کار، به تناسب توسعه تکنولوژی و فناوری و تغییر سبک زندگی انسان‌ها دستخوش تحول می‌شود و برخی حرفه‌ها منسوخ شده و به تاریخ می‌پیوندند و موزه حِرف و مشاغل عمارت شهرداری اردبیل، بخشی از آن‌ها را به نمایش گذاشته است.

به گزارش سفربازی، به نقل از ایرنا، بازار تاریخی و سرپوشیده اردبیل که از جاذبه‌های گردشگری محسوب می‌شود و در دوره سلجوقیان بنا و در ۲۷ مرداد ۱۳۶۴ با شمارهٔ ثبت ۱۶۹۰ به‌عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است، از دیرباز دارای راسته‌ها یا بازارهای فرعی مربوط به مشاغل مختلف نظیر کفاشان، زرگران، سراجان، خراطان، قصابان، بقالان، کلاه‌دوزان، علافان، پنبه‌فروشان، پارچه‌فروشان، مسگران، چاقوسازان، آهنگران، بازار جلایی، سرای خشکبار(حاجی میرزا)، سرای دوگوچی (برنج‌فروشان) و تیمچه زنجیرلی (عرضه زنجیر عزاداری و زنجیرهای بوکسل تراکتور و غیره) بوده اما امروزه برخی از این مشاغل به فراموشی سپرده شده است.

ورشوسازی و ساخت سماور و سینی

امروزه در بخش حِرَف و مشاغل موزه عمارت شهرداری اردبیل، ادوات و تصاویر برخی حرفه‌ها و شغل‌های برچیده شده یا درحال فراموشی، در معرض دید قرار گرفته که از منظر تاریخی بودن ارزشمند است و تماشای آن‌ها احساس خاصی در آدمی ایجاد و خاطراتی را در افراد سالمند زنده می‌کند.

یکی از این مشاغل فراموش شده، ورشوسازی (آلیاژ محکم و براق) است که قدمت آن در ایران به دوره صفویه برمی‌گردد و ورشو، آلیاژی مرکب از نیکل، روی و مس است که از آن برای ساخت انواع سماور، سینی و نظایر آن استفاده می‌شده و در روزگاران گذشته در اردبیل به‌عنوان شغل رایج بوده است.

پالان‌دوزی نیز از مشاغل رایج در گذشته‌های اردبیل بوده است و پالان، وسیله‌ای شبیه زین و از جنس پارچه و گونی بوده و داخل آن را با کاه یا بریده‌های پارچه پر می‌کردند و بر پشت اسب، شتر یا چهارپا قرار می‌دادند تا سوارکار یا راکب به‌راحتی روی چهارپا بنشیند.

مشاغل پالان‌دوزی و آهنگری سنتی

هرچند امروز نیز استفاده از پالان یا شبیه آن بر پشت چهارپایان رایج است اما تهیه و فروش آن همچون گذشته‌ها رایج نیست و شاید نتوان فردی را یافت که به تولید پالان به‌عنوان یک شغل مشغول باشد.

حرفه چلنگری یا همان آهنگری سنتی نیز در قدیم رواج و رونق داشته و افراد شاغل در این کسب و کار انواع داس، چکش، میخ طویله و دهان بند اسب و گاو را تولید و از آن امرار معاش می‌کرده‌اند به‌طوری‌که عکس‌های موجود از محیط کار صنعت‌گران این حرفه، فضایی انباشه از وسایل فلزی کوچک و بزرگ را نشان می‌دهد که گویای رونق این شغل بوده است.

هرچند برخی از مظاهر این مشاغل را می‌توان در گوشه و کنار اردبیل یا شهرهای دیگر مشاهده کرد، اما ابزار و وسایل قدیمی و دستی این شغل‌ها جای خود را به آلات و وسایل برقی و مدرن داده‌اند و دیگر از کوره‌های سنتی و آلات و ادوات قدیمی خبری نیست.

پخت نان محلی وردنه، اوخلو و رفته

ساخت و تولید چرتکه که حکم ماشین حساب را داشته است، حرفه مسگری برای تولید ظروف مسی که گفته می‌شود برای سلامتی انسان مفید بوده، حرفه کوزه‌گری برای تولید انواع کوزه و خمره‌های حمل و نگهداری آب، روغن و دوغ، حرفه تولید یا بافت زنبیل از شاخه‌های نازک درختان برای جمع‌آوری و حمل فضولات دامی، تولید «جهره» یا دستگاه چوبی نخریسی، تولید پنجره‌های چوبی دست‌ساز برای منازل، بافت و تولید انواع خورجین و جاجیم و ورنی، ساخت ترازوهای دستی از حلب و طناب، تولید ابزار شکار بلدرچین که نوعی صوت بوده و پرندگان بلدرچین به محل صدای آن حرکت کرده و در دام صیادان می‌افتاده‌اند، تولید وسایل پخت نان سنتی با نام‌های محلی «وردنه، اوخلو و رفته» و بافت شال‌گردن، جوراب و دستکش پشمی از پشم گوسفند یا شتر و دوخت کلاه از مشاغل فراموش شده در آستانه فراموشی است که رد پای آن‌ها هنوز در موزه حرف و مشاغل عمارت شهرداری اردبیل موجود است.

آیا این مطلب مفید بوده؟

میانگین امتیازات ۵ از ۵
از مجموع ۱ رای