رودخانه بالیقلو چای، رودخانهای در میان شهر اردبیل
رودخانهها از دیدنیهای مهم هر شب به حساب میان و افراد زیادی برای بازدید این جاذبه به شهرهای مختلفی سفر میکنند. یکی از شهرهایی که رودخانههای زیادی داره، اردبیله. حالا شما فکر کنید در این شهر رودخانهای وجود داره که در میان خود شهر وجود داره. یعنی نیازی نیست برای بازدید از رودخانه به بیرون شهر بزنید. فکرش رو بکنید میخواید برید سرکار و از کنار یک رودخانه عبور کنید.
در این مقاله سعی کردیم به یکی از زیباترین استانهای شمال غرب ایران سفر کنیم و با جاذبههای دیدنی و طبیعی اون آشنا بشیم. مقصد ما توی این نوشته شهر اردبیل و رودخانهی زیبایی هست که از دل اون عبور میکنه. رودخانه بالیقلو چای قدم در پیچ و خمهای شهر میذاره و به اون حیاط و نشاط میبخشه. در انتها بعد از آشنایی کامل با این شهر و رودخانهی زیباش کمی راجع به سفر به اردبیل و همراه با سفربازی گپ میزنیم.
نگاهی گذار به شهر کهن اردبیل
اردبیل شهری باستانی و زیباست که در ارتفاع ۱۵۰۰ متری از سطح دریا در میان دشتی به همین نام قرار گرفته. اردبیل نامی اوستایی هست که به شهر مقدس خطاب میشده. قدمت اردبیل بالغ بر سه هزار ساله و بخاطر موقعیت جغرافیایی خاص و قرار گرفتن در کنار جاده ابریشم، از اهمیت زیادی برخوردار بوده. این شهر در گذشته گذرگاه کاروانهای تجاری و نظامی بوده و همین موضوع باعث ساخت بناهای تاریخی متعددی همچون کاروانسراها شده .
بعلاوه شهر اردبیل سر حلقه سلسله صفوی بوده و محل سکونت چندین نفر از پادشاهان اون دوره بوده. بعضی از باستانشناسان با بررسی محوطههای باستانی و آثار کشف شده به این نتیجه رسیدن که سکونت و تمدن در اردبیل به ۶ هزار سال قبل از میلاد برمیگرده. بهرحال این استان بخاطر داشتن ارتفاعات زیبا، دشتهای وسیع و حاصلخیز، آبوهوایی مطبوع و دلنشین مناظر طبیعی و چشمنواز بیشماری رو در خودش جای داده که هرساله گردشگران و طبیعتگردان زیادی رو از سراسر ایران و جهان راهی این استان میکنه.
همه چیز درباره رودخانه بالیقلو چای
از میان جاذبههای متنوع و بیشمار استان اردبیل قراره به رودخانه بالیقلو چای سفر کنیم و با این پدیدهی دیدنی بیشتر آشنا بشیم. بالیق در زبان آذری به معنی ماهی و چای به معنی رودخانه هست و از اونجایی که این رودخانه دارای ماهیهای مختلفی بوده نامش رو بالیقلو چای گذاشتن. البته بالیقلو چای تنها نام این رودخانه نیست و اون رو با نامهای دیگهای همچون بالیخلی و بالیخلو هم میشناسن.
در گذشته این رودخانه محل ماهیگیری افراد بومی بوده. بالیقلو چای از کوههای مرتفع سبلان و دامان ارتفاعات بزغوش سرچشمه میگیره و درنهایت به رودخانه قره سو ختم میشه. رودخانه بالیقلو چای دارای طول ۷۵ کیلومتری و حوزه آبریز ۱۶۰۰ کیلومتر مربعی هست. ۲۵ کیلومتر این رود در مناطق پست جلگهای و ۵۰ کیلومتر اون در مناطق مرتفع کوهستانی واقع شده. روستاهای متعددی در مسیر رود بالیقلو چای قرار دارن که مزارع و زمینهای کشاورزی و باغات اونها وابسته به آب این رود هست.
بیشترین میزان آبدهی رودخانه بالیقلو چای در حوزه روستای گیلانده اردبیله که میزان خروجی آب به ۲۶ متر مکعب بر ثانیه میرسه. بالیقلو چای علاوه بر رونق بخشیدن به باغات و زمین های کشاورزی روستاییان، باعث زیبایی و نشاط بخشیدن به شهر اردبیل شده و به یکی از اصلیترین تفرجگاههای شهر تبدیل شده بطوری که سواحل اون پاتوق مردم اردبیله. تقسیم شدن شهر اردبیل به دو نیمه توسط این رودخانه، منظرهی زاینده رود در شهر اصفهان رو تداعی میکنه. منظره یخ زده بالیقلو چای چهرهی دیگهی این رودخانه زیباست که در فصول سرد سال چشماندازی دیدنی و بیبدیل رو خلق میکنه.
از اونجایی که رودخانه بالیقلو چای شهر رو به دو نیمه تقسیم و در وسط شهر جا خوش کرده، برای عبور و مرور و ارتباط بین دو بخش شهر پلهایی بر روی رود احداث شده که قدمتی کهن دارن و در ادوار مختلف تاریخی ساخته شدن. پل آجری و سنگی پنج چشمه که با نام پل یعقوبیه هم شناخته میشه از جمله پل های مربوط به عهد صفویه که بر روی رودخانه بنا شده. همچنین پل هفت چشمه از دیگر پلهای ساخته شده بر روی این رودخانه به شمار میاد.
جالبه که بدونی رودخانه بالیقلو چای برای مردم اردبیل ارزش زیادی داره و هرساله مراسمات مختلفی رو در جوار این رود برگزار میکنن. یکی از این مراسمها آیین (نو اوستی) هست که با نیت برآورده شدن حاجات و آرزوها برگزار میشه. طبق این آیین کهن مردم در صبح روز چهارشنبه آخر سال با در دست داشتن قیچی، کوزه و جارو به سمت رودخانه و پل هفت چشمه میرن. در این مراسم خانمهای جوان باید هفت مرتبه از عرض رودخانه عبور کنن و با فرو بردن قیچی در آب اون رو قیچی کنن و به جارو زدن آب بپردازن. بخش دیگهی آیین نو اوستی پرتاب لنگه کفشهای کهنه در رودخانه هست که با هدف از بین رفتن تنگناها و فشارها در سال نو صورت میگیره. در رسم دیگهی این آیین مردم کوزههای سفالی و قدیمی خودشون رو میشکونن و کوزههای نو رو از آب پر میکنن و به خونههاشون برمیگردن.
برگزاری این مراسمات در روزهای پایانی سال حالوهوای خاص و پرشوری رو به شهر میبخشه. متاسفانه در سالهای اخیر اردبیل دارای آلودگیهای زیست محیطی بسیاری شده و همین موضوع باعث کم شدن جذابیتهای رودخانه شده. همچنین عدم رسیدگی مسئولان شهری برای ایجاد فضای سبز و پارک در اطراف این رودخانه از جمله مشکلاتی هست که در شهر اردبیل وجود داره.
سفر به اردبیل و سفربازی
حالا که تا حدودی با استان اردبیل و جاذبهی دیدنی اون آشنا شدی وقتشه که بار سفر رو ببندی و راهی شمال غرب ایران بشی! البته ناگفته نمونه که اردبیل در فصل پاییز و زمستان دارای آبوهوایی سرد و کوهستانیه و بهترین زمان سفر به این استان فصل تابستان هست.
پس اگه در فصل تابستون راهی این استان شدی نگران اقامت و اسکان در این شهر نباش! چون سفربازی رو همراهت داری. سفربازی از اول تا آخر سفر همراهته و نمیذاره آب تو دلت تکون بخوره! فقط کافیه اسم سفربازی رو سرچ کنی و با انتخاب مقصد، تمام اقامتگاه های اون استان رو مشاهده و انتخاب کنی.
همچنین میتونی با انتخاب فیلترهای مختلف هرچه زودتر به نتیجه برسی و یک اقامتگاه همه چی تموم رو برای خودت رزرو کنی. پشتیبانی سفربازی به محض رزرو اقامتگاه تا پایان اقامتت حواسش به همه چی هست و یک سفر خوب و به یاد موندنی رو برات ثبت خواهد کرد. پس سفرت رو به سفربازی بسپار!
کلام آخر، سفر به اردبیل
اردبیل تموم زیباییها رو درون خودش داره. این شهر به قدری قشنگه رودخانه رو از میان خودش رد میکنه. سرسبزیهاش معروفه و آبگرمهاش مثال زدنی. اگه تصمیم داری به در روزهای گرم سال به یک منطقه خوش آب و هوا سفر کنی اردبیل بینظیره.
امیدوارم که از خوندن این نوشته لذت برده باشی و به خوبی با استان اردبیل و رودخانه بالیقلو چای آشنا شده باشی. اگه از این رودخونه زیبا دیدن کردی خوشحال میشیم که نظراتت رو دربارهاش برامون زیر این متن بنویسی.