روز جهانی شکلات، خوشمزهترین روز دنیا
وقتی بچه بودم این قدر شکلات دوست داشتم که همیشه آرزو میکردم یه درخت شکلات توی خونهمون داشته باشم تا هر روز برم و ازش شکلات بچینم و نوش جان کنم 🙂
اما خب بعدا که بزرگتر شدم متوجه شدم که درخت شکلات وجود نداره و شکلات از درختی گرفته میشه به اسم کاکائو!
اسم کاکائو رو همه ما شنیدیم اصن شاید بعضیها هم شکلات رو کاکائو صدا بزنن، اما این دو تا زمین تا آسمون با همدیگه فرق دارن.
توی این نوشته همراه من شو چون به بهانه روز جهانی شکلات میخوام دستت رو بگیرم و ببرم به دنیای خوشمزه و هیجان انگیز شکلاتها.
آمادهای؟
داستان شکلات از کجا شروع شد؟
این داستان از دل جنگلهای آمازون شروع میشه. جایی که اولین درختهای کاکائو رشد کردن. بومیان آمریکا در زمانهای قدیمی، یعنی مایاها و آزتکها، اولین کسانی بودن که از کاکائو استفاده کردن و شکلات رو تولید کردن.
شکلات توی اون زمان برای مردم بیشتر یه نوشیدنی تلخ و البته مقدس بود که فکر میکردن باعث تقویت نیروی فکرشون میشه. به همین خاطر هم بوده که امپراطور آزتکها هر روز ۵۰ تا فنجون کاکائو میخورده تا حسابی باهوش بشه!
در میان آزتکها کاکائو به حدی محبوب بوده که حتی از اون به عنوان ارز استفاده میکردند تا باهم معامله کنند.
بعدها که اروپاییها به سرزمین مایاها و آزتکها حمله کردن با این نوشیدنی آشنا شدند اما مزه اون به قدری تلخ بود که تصمیم گرفتن یه سری تغییرات روش انجام بدن که شیرین بشه تا از خوردنش بیشتر لذت ببرند. اولین کاری که برای شیرین کردن شکلات انجام دادن اضافه کردن شیرههای شیرین مثل شیره انگور به اون بود اما خب کم کم روشهاشون رو بهبود دادن و به چیزی که امروز میبینم رسیدن.
پس شکلاتهای شیرینی که امروزه ما کنار چایی یا قهوه خودمون میخوریم حاصل تلاش اروپاییهایی هست که اصلا رابطه خوبی با شکلات تلخ نداشتن.
جالبه که بدونی شکلات تا سالها در اختیار مردم عادی نبود و جزو کالاهای لوکس و لاکچری به حساب میومد که تنها در اختیار افراد خاندان سلطنتی و طبقه ثروتمند جامعه اروپا قرار داشت. توی سال ۱۷۸۰ با تولید اولین شکلات ماشینی، شکلات به صورت انبوه تولید شد و در اختیار عموم مردم قرار گرفت.
با اینکه آمازون مهد شکلاته و کاکائو هست اما امروزه بیشترین مقدار کاکائو توی آفریقا کشت میشه. شاید برات جالب باشه که بدونی آفریقا حدود ۷۰ درصد از کاکائوی دنیا رو تولید میکنه! واقعا عدد بزرگیه! یعنی اگه یه روز تصمیم بگیرن که بیخیال کاکائو بشن میتونن قیمت کاکائو رو به گرونی طلا کنن!
چی شد که یه روز جهانی برای شکلات انتخاب کردن؟
از سال ۲۰۰۹ یهو تصمیم بر این شد که ۷ ژوئیه هر سال رو به عنوان روز جهانی شکلات جشن بگیرند! از اون سال توی این تاریخ مردمی که عاشق شکلات هستند این روز رو جشن میگیرن و یه سه چهار کیلو به وزن مبارک خودشون اضافه میکنند بدون اینکه ذرهای عذاب وجدان داشته باشن 🙂
جالبه که بدونی این روز در اصل روزی هست که برای اولین بار شکلات وارد اروپا شده! این اتفاق توی سال ۱۵۵۲ میفته اما خب توی بخش قبلی توضیح دادم که شکلات تا به دست مردم عادی برسه و طعم امروزی خودش رو به دست بیاره فراز و نشیبهای زیادی رو تجربه میکنه!
روزهای دیگهای هم برای بزرگداشت شکلات وجود داره، مثلا در آمریکا ۲۸ اکتبر روی ملی شکلاته یا اتحادیه شیرینیپزان آمریکا ۱۳ سپتامبر رو به عنوان روز بین المللی شکلات میشناسند.
کشور غنا که دومین تولیدکننده کاکائو دنیا هست هم برای خودش یه سری روز جذاب درست کرده. برای مثال ۱۴ فوریه روز شکلات تلخه یا ۱۰ ژانویه روز شکلات شیریه و یا روز ۱۶ دسامبر روز همه چیز با شکلاته. ( مطمئنم این جشن از اون جشنهاست که همه ما دوست داریم یه بار هم که شده توش شرکت کنیم)
شکلات چطور به ایران وارد شد؟
حالا که حسابی راجع به شکلات خوندیم و اطلاعاتمون رو بالا بردیم شاید بد نباشه یه نگاهی هم به تاریخچه ورود شکلات به ایران داشته باشیم.
داستان تولید شکلات در ایران از ۶۰ سال پیش شروع شده. دو تا برادر روسی که به ایران مهاجرت کرده بودن یه روز تصمیم میگیرن که توی شهر تبریز یه کارخونه شکلات سازی تاسیس کنن. موقعی که شروع کردن فقط و فقط برای بچهها آب نبات و تافی درست میکردن اما وقتی کارشون گرفت کم کم خط تولید خودشون رو گسترش دادند و محصولات بیشتر و جدیدتری رو روانه بازار کردند.
امروزه حدود هزار واحد صنعتی در ایران وجود داره که به تولید شیرینی و شکلات میپردازند که احتمالا اسم خیلی از اونها رو بدونی و با محصولاتشون آشنا باشی.
کدوم شهر ایران معدن شکلاته؟
همینطور که گفتم برای اولین بار در شهر تبریز یه کارخونه شکلات سازی ساخته شد و همین شد که شهر تبریز به عنوان معدن شکلات ایران شناخته میشه.
تولید شیرینی توی تبریز حدودا ۵۰۰ سال قدمت داره و جزو هنرهایی هست که سینه به سینه منتقل میشه و کلی هم طرفدار داره.
توی سالهای اخیر صنعت شیرینی و شکلات در شهر تبریز رشد بسیار زیاده داشته به نحوهای که پا در هر سوپر مارکتی میذاری میتونی یکی از محصولات تولید شده در تبریز رو پیدا کنی.
جالبه که بدونی از شهر تبریز به ۳۰ کشور دنیا شکلات صادر میشه که از مهمترین اونها میشه به آذربایجان، افغانستان، عراق، ترکمنستان، قزاقستان، قرقیزستان، پاکستان، تاجیکستان و… اشاره کرد.
یک روز شاد و شکلاتی، فستیوالهای روز شکلات
یکی از اتفاقهای هیجانانگیز در روز جهانی شکلات، برگزاری فستیوالهای مختلفه. ورود به این فستیوالها با بلیط ورود به بهشت برابری میکنه. همه جا عطر شکلات رو حس میکنی و همه چیز میتونه از جنس شکلات و خوشمزه باشه! نمایشگاهها و موزههای شکلات یکی از قشنگترین بخشهای فستیواله. آثار هنری زیبا و پیچیدهای که تماما از شکلات ساخته شدن، تو این قسمت به نمایش گذاشته میشن. حتی ممکنه وسوسه بشی موقع بازدید از این قسمت، یه گاز کوچیک به قسمتهای مختلف آثار شکلاتی بزنی. مسابقات شکلاتخوری، کارگاههای آموزشی ساخت شکلات، تست انواع شکلات و … از برنامههای دیگه فستیوالهای روز شکلاته. همراهم باش تا به چند تا از معروفترین این فستیوالها سری بزنیم.
نیویورک، ایالات متحده آمریکا
نوامبر ماه خوشمزهی آمریکاییهسات. بزرگترین فستیوال روز جهانی شکلات تو این ماه در نیویورک برگزار میشه. هرچند که شکلات سن و سال نمیشناسه، ولی این جشنواره برای کودکان و نوجوانان شور و شوق دیگهای به همراه میاره. از جمله برنامههایی که تو این فستیوال اجرا میشه، نمایش مد شکلات، تست کردن انواع شکلات و آشپزی با شکلاته. فصتیوال روز شکلات نیویورک فرصتی عالی برای اشنا شدن با کاربردهای مختلف این خوراکی خوشمزهست!
بروژ، بلژیک
بلژیک سرزمین خوشمزهترین و بهترین شکلاتهای دنیاست. پس اگه قرار به برگزاری فستیوال شکلات باشه، بلژیک یکی از مهمترین برگزارکنندههاست. ماه نوامبر برای بلژیک حال و هوای دیگهای داره. تو این ماه جشن بزرگی از چیزهای شیرین، در شهر بروژ برگزار میشه. بازدید از موزه شکلات بهترین قسمت این جشنه. آثار هنری و مجسمههای شکلاتی که ممکنه حتی بازدید از نزدیک هم نتونه متقاعدت کنه که فقط شکلاتن.
آمبریا، ایتالیا
ایتالیا سرزمین شادی و خوراکیه. مردم ایتالیا به شاد و شنگول بودن، معروفن. پس برگزاری فستیوال شکلات تو این کشور اصلا دور از انتظار نیست. برگزاری جشن شکلات از اکتبر سال ۱۹۹۴ در آمبریا شروع شد و هرسال تکرار میشه. برنامههای متنوعی تو این جشن منتظرتن تا بهت شادی منتقل کنن. کلاس آشپزی، تست شکلات، ساختن مجسمه شکلاتی و اهدای جوایز به خلاقترین تولیدکنندهی شکلات، از برنامههای این فستیواله.
شکلات چجوری عزیز دلها شد
برای اینکه بدونیم شکلات از چه زمانی وارد زندگی انسان شد، باید کمی بریم عقبتر. این قضیه رو باید از زمان استفاده از دانهی کاکائو بررسی کنیم چون شکلات از کاکائو تولید میشه. کاکائو اولین بار در مکزیک، آمریکای جنوبی، شمالی و مرکزی پرورش داده شد. درواقع قدمت استفاده از دانههای کاکائو به ۱۳۰۰ سال قبل از میلاد مسیح برمیگرده. اولین مردمانی که شکلات مایع رو کشف کردن، آزتکها بودن. شکلات مایع رو به قدری دوست داشتن که معتقد بودن خدای خرد و منطق، شکلات رو به اونها هدیه داده. حالا میشه حدس زد که چرا ما با خوردن شکلات احساس میکنیم وارد بهشت شدیم! اما همهی اینها مربوط به شکلات تلخه و اونها هنوز با شکلات شیرین آشنا نشده بودن. اوایل قرن ۱۶ میلادی شکلات مایع وارد اروپا شد و با افزودنیهای شیرین، به تکهای از بهشت تبدیل شد.
معرفی انواع شکلات
حالا که با تاریخچه شکلات به خوبی آشنا شدیم بیا تا با انواع شکلات هم آشنا بشیم.
شکلات شیری
معمولا بین ۳۵ تا ۴۵ درصد این شکلات رو کاکائو، شکر، وانیل و شیر یا خامه غلیظ یا خشک شده تشکیل میده. عمر مفید این نوع شکلات حدودا ۶ ماه هست. شکلاتهای شیری طعم شیرین و ملایمی دارن و طعم شیر تازه یا کارامل رو بعد از خوردن اونها میتونی زیر زبونت حس کنی.
شکلات نیمه شیرین
این شکلات بین ۳۵ تا ۵۵ درصد کاکائو، شکر، وانیل و گاهی لسیتین هست. جالبه که بدونی حداکثر عمر مفید شکلاتهای نیمه شیرین یک ساله اما خب هر چی تازهتر مصرف بشه بهتره.
این شکلاتها شیرینی ملایمی دارند و برای کسایی که دوست دارند شیرینی کمی مصرف کنن میتونن یه گزینه مناسب باشن.
شکلات مخصوص پخت
یکی دیگه از انواع شکلات، شکلات مخصوص پخت هست. این شکلاتها، تلخ هستند و معمولا از ۱۰۰ درصد کاکائو ساخته میشن.
شکلاتهای مخصوص پخت رو میشه حتی تا یک سال هم استفاده کرد اما بهتره که در همون ماههای اول تولید مورد استفاده قرار بگیره.
این شکلات چون بسیار تلخه به تنهایی خورده نمیشه و در آشپزی و شیرینیپزی مورد استفاده قرار میگیره.
شکلات تلخ و شیرین
شیرینی این شکلاتها کمتر از شکلاتهای نیمه شیرین هست و حدودا بین ۳۵ تا ۷۰ درصد کاکائو، شکر، وانیل و لسیتین هست.
این شکلات رو هم مثل شکلاتهای قبلی میتونی تا یه سال استفاده کنی ولی بهتره که توی همون چند ماه اول مصرف بشه.
شکلات سفید
تا چند وقت پیش این شکلات جزو دسته شکلاتها اصلا پذیرفته شده نبود و کسی قبولش نداشت اما چند سالی هست که سازمان غذا و دارو اون رو هم گذاشته توی خانواده شکلاتها.
شکلات سفید باید حداقل ۲۰ درصد کره کاکائو، شکر، ۱۴ درصد جامدات شیری، چربی شیر، لسیتین و وانیل باشه.
شکلات سفید رو معمولا باید ۶ ماه مصرف کنی اگه شکلاتی پیدا کردی که تاریخ تولیدش بیش از اینه بهتره بیخیال خریدش بشی.
خواص شکلات برای سلامتی
شکلات برای سلامتی خواص بسیار زیادی داره که در ادامه میخوام به صورت تیتر وار به بخشی از اونها اشاره کنم:
- کمک به سلامت قلب
- بهبود حافظه
- جلوگیری از آفتاب سوختگی
- بهبود عملکرد در درس ریاضی
- بهبود خلق و خو با شکلات
- کاهش سطح کلسترول بدن
- کاهش اثرات بیماری آلزایمر بر روی مغز
- کمک به ورزشکاران ( البته که باید به اندازه مصرف شود.)
- کاهش فشار خون
- تولید اندروفین بیشتر در بدن
- کاهش مشکلات بارداری
- کمک به دیابت ( به دلیل وجود فلانوئید)
- کمک به سرفه ( به دلیل وجود تئوبرومین)
- کمک به افزایش گردش خون
- بهبود بینایی
- کاهش خستگی
- کاهش میزان ابتلا به سرطان
سخن آخر
امیذوارم که از خوندن این نوشته لذت برده باشی و اطلاعات خوبی درباره شکلات و روز جهانی شکلات دستگیرت شده باشه.
جا داره در انتها به این نکته اشاره کنم که اگه خواستی شکلات بخری حتما و حتما به درصد کاکائوی درج شده روی بسته بندی دقت کن معمولا توصیه میشه که شکلاتهایی با حداقل خلوص ۵۴ درصد رو استفاده کنیم. اگه دیدی شکلات این درصد رو نداره بهتره که بیخیال خریدش بشی چون مطمئن نیست.
راستی اگه دوست داری که درباره سایر روزهای جهانی بخونی، میتونی به مجله گردشگری سفربازی سر بزنی و نوشتههایی که دراینباره منتظر شده رو مطالعه کنی.