جای خالی گردشگر خارجی برای استقبال از صنایع‌دستی

از بازار قیصریه به طرف سرای چیت‌سازها راه، بسیار اندک است… نشانی قلمکارسازی استاد فخفوری را می‌پرسم، همه آن را می‌شناسند… صدای کوبیدن مُشت روی مُهرهای قلمکار، از بیرون کارگاه هم شنیده می‌شود…

به گزارش سفربازی، به نقل از ایسنا، آنچه می‌خوانید گفت‌وگوی اختصاصی با اساتید هنر قلمکارسازی است.

چه حجره زیبایی… از چه زمانی اینجا مشغول هستید؟

این کارگاه حدود ۲۵۰ سال قدمت دارد، یعنی از پدربزرگِ پدر من به ما رسیده است و ما نسل چهارم هستیم و همه، آن را به اسم «قلمکارسازی اخوان (برادران) فخفوری» می‌شناسند.

نام این بزرگان چه بود؟

پدرم «حسنعلی فخفوری»، پدربزرگم (پدرِ پدرم) «میرزا باقر فخفوری»، پدربزرگِ پدرم «حاج کریم چیت‌ساز» که همگی مردان بزرگی بودند در شغل قلمکارسازی کار می‌کردند و ما هم ادامه‌دهنده راه آن‌ها هستیم.

شما و چه کسانی؟

من و دو برادرم علیرضا، محمدرضا و حمیدرضا که فرزندان مرحوم حسنعلی فخفوری هستیم.

هر سه در کار قلمکارسازی هستید؟

بله من و محمدرضا در این مکان کار می‌کنم و حمیدرضا در مغازه است که البته آن‌هم مغازه‌ی آثار قلمکار خودمان است.

پدرتان قلمکارسازی را علاوه‌بر فرزندانش به افراد علاقه‌مند آموزش می‌دادند؟

بله شاگردان زیادی داشتند مانند محمود قربانی، آقابزرگی و حاجیان‌ها که هنوز هم کار می‌کنند و تعدادی هم مانند محمود شفیعی، حاج‌آقا حسن رنگ‌آمیز، جواد کاشانی؛ رضا کاشانی و حاج عباس صباغی فوت کرده‌اند.

شما شغل‌تان را دوست دارید؟

قطعاً، برای همین اینجا نشسته‌ام و مُشت می‌کوبم، عاشقم و علاقه دارم که با دستمزدِ کم کار می‌کنیم. اتفاقاً حدود ۶ سال قبل مصاحبه‌ای انجام شد و همین سؤال را از پدر پرسیدند و پدر گفتند که «بچه‌هایم هم ادامه‌دهنده راه من هستند چون این هنر و حرفه را دوست داشتند.»

مهم‌ترین مشکلاتی که در شغل‌تان یعنی قلمکارسازی با آن مواجهید چه مواردی است؟

اول‌ازهمه اینکه توریست نیست درحالی‌که باوجود توریست است که از صنایع‌دستی استقبال می‌شود؛ برخورد و عکس‌العمل و نگاه یک توریست خیلی فرق دارد و یک نگاه متفاوتی نسبت به هنرهای دستی دارند حتی عکس انداختن آن‌ها هم متفاوت است و محو این کار می‌شوند. امیدوارم راه توریست در کشور باز شود. تحریم‌ها مشکلات زیادی را ایجاد کرد چون اگر از نظر ارزی و دلاری مشکلی نبود توریست می‌آمد و با همان ویزا کارت خود دلار جابه‌جا می‌کرد، اما امروز نمی‌شود. در دنیا ویزا کارت وجود دارد و همه جای دنیا استفاده می‌شود، اما فقط در ایران مشکل دارد. بعد هم کرونا مزید بر مشکلات شد، در زمینه تهیه مواد اولیه و به‌خصوص در تهیه رنگ‌ها هم مشکلات زیادی وجود دارد . در قلمکارسازی، دو رنگ طبیعی است، ولی بقیه طبیعی نیستند و حتماً باید از بیرون تهیه شوند.

جوان‌ها می‌آیند قلمکارسازی را یاد بگیرند؟

چه کسی اینجا می‌آید؟! درآمد باید با خرج هماهنگ باشد اما الآن با هم هیچ هماهنگی ندارد و برای همین جوانان ‌هم رغبتی به کار در زمینه صنایع‌دستی ازجمله قلمکار ندارند. درآمد با خرج هماهنگ نیست، وقتی یک جوان کار می‌کند باید دل‌خوشی داشته باشد و شب تأمین باشد. در مورد ما هم سابقه ۲۵۰ ساله است که همچنان در این شغل مانده‌ایم.

توصیه‌ای به جوانان دارید؟

هر کس سر سوزن عِرق ملی و ناسیونالیستی داشته باشند دلش می‌خواهد این هنرها حفظ شود، چون اصفهان به هنرهایش زنده است. همین مردم بودند که در بحبوحه‌های تاریخ، فرهنگ و هنر را حفظ کردند و به دست آیندگان داده‌اند، بنابراین آنچه مهم است این است که جوانان باید حس وطن‌دوستی و شهر دوستی داشته باشند.