همه چیز درباره استانبول کارت و مزایای بکارگیری آن
خوشبختانه تو شهر استانبول حملونقل عمومی کیفیت خوبی داره و با توجه به ارزش پولی کشورهای مختلف هم میشه گفت روش ارزونی برای جابهجایی بین منطقههای مختلف شهره. برای استفاده از وسایل حملونقل عمومی همیشه کارتی با نام استانبول کارت لازمتون میشه. شما میتونید با استانبول کارت به تمام خطوط حملونقل عمومی و انواع وسایل نقلیه در استانبول دسترسی داشته باشید؛ دلیلش هم اینه که شهرداری کلانشهر استانبول مسئولیت عملیات حملونقل عمومی در شهر رو بر عهده داره. استانبول کارت چندین مزیت رو به شما ارائه میده که مثلا میشه به صرفهجویی در زمان و هزینه اشاره کرد. به خاطر همینم هست که مردم محلی استانبول همیشه استانبول کارت با خودشون دارن. این کارت همه کاره و مفیده؛ چون برای انواع وسایل حملونقل عمومی در استانبول معتبر و قابل استفادهاس. اصلا مهم نیست شما بخواید از مترو استفاده کنید یا اتوبوس یا حتی تاکسی، میتونید از این کارت استفاده کنید.
توی این متن از مجله گردشگری سفربازی میخوام براتون از مزایای استفاده از استانبول کارت بنویسم. اینکه چطور میتونید اونو تهیه کنید و بعدش شارژش کنید. باید چه کاری انجام بدید تا اونو فعالش کنید و جایگزینهاش رو هم براتون مینویسم واسه وقتایی که کارتتون رو توی هتل جا گذاشتید. اگر شما هم تجربه سفر به استانبول رو دارید حتما برامون بنویسید که این کارت رو از کجا تهیه کردید و بیشترین چالشی که داشتید با کدوم مراحل بود.
استانبول کارت چیه؟
استانبول کارت یه کارت هوشمند بدون تماس برای پرداخت کرایه در حملونقل عمومی در استانبول ترکیهاس. این کارت در ۲۳ مارس ۲۰۰۹ علاوه بر اکبیل، یه سیستم بلیت الکترونیکی یکپارچه معرفی شد که در نهایت در سال ۲۰۱۵ حذف شد.
استانبول کارت برای سوار شدن به اتوبوسها، فونیکولارها ، LRT ، مترو ، قطارهای شهری ، کشتیهای مسافربری و تراموا که توسط شهرداری متروپولیتن و شرکتهای خصوصی اداره میشن، معتبره. پرداخت نقدی در این سیستمهای حملونقل، امکانپذیر نیست. هزینههای کاهش یافته برای حداکثر پنج جابجایی ظرف دو ساعت به سایر وسایل نقلیه در شبکه حملونقل اعمال میشه.
استانبول کارت چهار نوع مختلف داره، یکی معمولی و سه نوع خاص. کارتهای ویژه براساس صلاحیت قانونی دارنده صادر میشن و بنابراین شخصیسازی میشن:
- کارت معمولی: برای پرداخت کامل کرایه
- Mavi Kart (کارت آبی) ( بلیط فصل ): بلیط فصلی با تخفیف به صورت استفاده ماهانه
- کارت تخفیف: دانشآموزان، معلمان، سالمندان (بالای ۶۰ سال)
- کارت رایگان: برای معلولان، سالمندان (بالای ۶۵ سال) و کارمندان دولت در حال انجام وظیفه.
کارتهای معمولی رو میشه از دفاتر در مبادلات حملونقل اصلی با سپرده غیرقابل استرداد ۵۰ لیر تهیه کرد. میشه اون رو به قیمت ۵۰ لیر از دستگاههای فروش خودکار واقع در ورودیهای مترو خریداری کرد. مابقی مبلغ به کارت واریز میشه. پس از اون، کارتها رو میشه با اعتبار تا ۳۰۰ لیر در این دفاتر، دستگاههای خاص، دستگاههای فروش خودکار در مترو یا در دکههای روزنامهفروشی و مغازههای کوچیکی که این خدمات رو ارائه میدن شارژ کرد. کارت برای تعداد محدودی پاس (۱، ۲، ۳، ۵ یا ۱۰) هم موجوده.
برخلاف کارتهای معمولی، کارتهای ویژه بر اساس نام صادر میشن، بنابراین نیاز به درخواست در یکی از ۱۳ مرکز درخواست یا به صورت اینترنتی دارن.
برای پرداخت کرایه، کارت هوشمند تا ۸ سانتیمتر (۳.۱ اینچ)، با یه خواننده بدون تماس در هنگام سوار شدن به وسیله نقلیه حملونقل یا در دروازههای عوارضی ایستگاه در مجاورت نزدیک قرار میگیره. لازم نیست کارت به خواننده برسه و باهاش تماس نزدیک داشته باشه، کارتهای داخل کیف پول یا کیف دستی هم برای پرداخت سریع قابل خوندن هستن. دستگاه خواننده با صدایی قابل شنیدن، تأیید پرداخت کرایه رو نشون میده و صفحه سبز میشه که پرداخت و مبلغ باقیمانده رو پس از کسری از ثانیه نشون میده.
استانبول کارت با استانداردهای بینالمللی مانند ISO/IEC 7816 و ISO/IEC 14443 سازگاره و با استفاده از فناوری DESFire NXP ساخته شده. برنامهریزی شده که استفاده از اون به پرداختها در پارکینگها و تئاترهای شهرداری و همچنین برای تاکسیهای خصوصی، Dolmuş (تاکسیهای اشتراکی) و سالنهای سینما گسترش پیدا کنه. نوع شخصیسازی شده کارت هوشمند هم میتونه به شکل کلیتر برای پذیرش در یه رویداد یا موسسه یا برای اهداف رفاه اجتماعی شهرداری مورد استفاده قرار بگیره.
انواع استانبول کارت
استانبول کارت اساساً یه کارت دیجیتالی چند وجهیه که برای پرداخت در سیستمهای حملونقل شهری و همچنین در بازارها، پارکینگها و امکانات اجتماعی استفاده میشه. در ادامه انواع این کارت رو گفتم و البته یادتون باشه شما به عنوان مسافر فقط مدل اول رو میتونید خریداری کنید:
- BASIC İstanbulkart
استانبول کارت اصلی میتونه توسط هر کسی خریداری و استفاده بشه؛ اما با یه طرح اشتراک سالانه سازگار نیست. منطور اینه که اونو باید ذره ذره شارژ کنید نمیتونید واسه سال یا ماه شارژش کنید. میتونید استانبولکارت اصلی رو از دستگاههای فروش خودکار یا کیوسکهای ایستگاههای مترو و تراموا خریداری کنید.
- استانبول کارت با تخفیف
معلمان و دانشآموزان و افراد بالای ۶۰ سال واجد شرایط استفاده از استانبول کارت با تخفیف هستن. برای دریافت کارت دانشجویی، باید با یه عکس از شش ماه گذشته و کارت شناسایی خودتون به یه نقطه درخواست استانبول کارت مراجعه کنید.
معلمان باید نامه مؤسسه فوقانی امضا شده و مهر و موم شده رو که در یک ماه گذشته نوشته شده، عکس هد شات و کارت شناسایی خودشون رو برای کارت معلم ارائه بدن. برای افراد بالای ۶۰ سال، یه کارت شناسایی و یه عکس هد شات گرفته شده در شش ماه گذشته برای دریافت کارت تخفیف کافیه.
- کارت آبی (گذرنامه ماهانه)
برای افرادی که واجد شرایط دریافت کارت تخفیف یا رایگان نیستن، کارت آبی موجوده. کارت BLUE را میشه با هزینه ماهانه تعیین شده خریداری کرد. اگه اشتراک خودتون رو تمام کردید، میتونید لیر ترکیه رو به کارت اضافه کنید. برای دریافت کارت آبی، به سادگی کارت شناسایی خودتون و عکس هد شات گرفته شده در شش ماه گذشته رو به محل درخواست ببرید.
- کارتهای استفاده محدود
کارتهای با استفاده محدود، که معمولاً توسط کسانی که به جای اقامت در استانبول از اون بازدید میکنند، استفاده میشه، در انواع تک پاس، دو پاس، سه پاس، پنج پاس و ده پاس در دسترس هستن. میتونید این کارتها رو از دستگاههای فروش بلیت در سطح شهر خریداری کنید.
- استانبول کارت رایگان
استانبول کارتهای رایگان برای افراد بالای ۶۵ سال و یا افراد معلول در دسترسه. همچنین، استانبول کارتهای رایگان برای کارکنان PTT (اداره پست) و TUIK (موسسه آمار ترکیه)، خانواده شهدا، همراهان و اعضای مطبوعات، و همچنین کارکنان EHS (سرویس بهداشت اضطراری)، پلیس شهرداری، ورزشکاران ملی، جانبازان و خانوادههای اونا، معلولان وظیفه و خانوادهاشون و مادران دارای فرزند زیر چهار سال در دسترسه. برای دریافت استانبول کارت رایگان، باید به یک نقطه درخواست استانبول کارت مراجعه کرده و یه عکس هد شات گرفته شده در شش ماه گذشته و یه کارت شناسایی ارائه بدید.
همچنین میتونید برای استانبول کارت به صورت آنلاین درخواست بدید.
مزایای کارت حملونقل عمومی استانبول کارت چیست؟
استانبول کارت برای افرادی که میخوان از طریق حملونقل عمومی در شهر از نقطهای به نقطه دیگه برن گزینه خیلی خوبیه یعنی میشه گفت از بین تمام موارد دیگه این کارت ترجیح داده میشه. از اونجایی که استانبول شهریه که در دو قاره گسترده شده، حملونقل میتونه بسیار پرهزینه باشه. IstanbulKart چند مزیت برای جلوگیری از این چالشها ارائه میده. اول از همه، نیازی به کارت، بلیط یا ژتونهای مختلف برای حملونقل نیست. یه کارت به شما امکان میده به راحتی، سریع و با قیمتی مقرون به صرفه به انواع حالتهای حملونقل عمومی دسترسی داشته باشید. از اونجایی که این کارت یه کارت اعتباریه، میتونید هر چقدر که میخواید شارژش کنید و هر زمان که میخواید اون مبلغ رو پرداخت کنید. در این بین هیچ مشکلی مثل نقدینگی یا انتظار در نوبت شارژ وجود نداره. غرفههایی در سراسر شهر، داخل ایستگاههای مترو و همینطور مغازههای گوشهای و کیوسکهایی وجود داره که به شما کمک میکنن تا استانبول کارت خودتون رو توی کمتر از ۳۰ ثانیه شارژ کنید. به همین خاطره که گفته میشه این کارت بهتون کمک میکنه توی زمانتون هم صرفهجویی کنید. اگه بخوایم مزایای استفاده از این کارت رو به صورت موردی بررسی کنیم میرسیم به موارد زیر:
- داشتن سفرهای مقرون به صرفه
استانبول کارت سفری مقرون به صرفه در استانبول رو برای شما فراهم میکنه. IstanbulKart برای اولین بار هر بار که از هر نوع وسیله نقلیه عمومی استفاده میکنید، ۴.۰۳ لیر ترکیه مصرف میکنه و هزینه انتقال تخفیف از استفاده دوم به بعد اعمال میشه. با این حال، به خاطر داشته باشید که فاصله زمانی بین اولین استفاده در حملونقل عمومی و انتقال نباید بیشتر از دو ساعت باشه. یعنی چی؟ یعنی اینکه وقتی شما برای اولین بار از استانبول کارت استفاده میکنید نزدیک به ۴ لیر از شارژتون کم میشه ولی اگه دفعه دوم استفاده کمتر از دو ساعت بعدش باشه، تخفیف براتون قاائل میشه و هزینه کمتری برای سفر دوم پرداخت میکنید. پس از استفاده از کارت، به شما تا پنج سفر تخفیف داده میشه. با این حال، قیمت در نقل و انتقال چهارم و پنجم تغییری نمیکنه و به همون میزان ۱.۳۸ لیر در نقل و انتقال سوم باقی میمونه. به عبارت دیگه استانبول کارت پس از اولین بار سوار شدن به وسیله نقلیه هر دو ساعت یکبار ۳ تخفیف به شما ارائه میده. در شهر بسیار بزرگی مثل استانبول، تفاوت قیمت ارائه شده توسط انتقال بسیار مهمه پس نمیشه اون رو به راحتی نادیده گرفت. برای کسی که از ایران به استانبول سفر میکنه همین چند لیر هم میتونه ارزش زیادی داشته باشه.
- استفاده ازش آسونه
استفاده از IstanbulKart بسیار سادهاس. همچنین لازم نیست کارتخوان رو لمس کنید یا با اون تماس مستقیم داشته باشید. هنگام استفاده از کارت، نگه داشتن اون روی کارتخوان از فاصله ۵ تا ۱۰ سانتیمتری کافیه تا دستگاه اون رو تشخیص بده. اگه پرداخت پذیرفته شده باشه، صدای خاصی رو میشنوید که به شما اطلاع میده که ادامه بدید و همچنین میتونید مبلغ باقی مونده رو روی صفحه کارتخوان مشاهده کنید. اگه پول کافی در کارت وجود نداشته باشه، متن “Yetersiz Bakiye” روی صفحه ظاهر میشه. همچنین صدای متفاوتی رو میشنوید که به شما هشدار میده که کارتتون رو شارژ کنید. شما میتونید به سرعت و به راحتی استانبول کارت خودتون رو از نزدیکترین نقطه شارژ، مجدد شارژ کنید.
- این کارت یه کارت پیشپرداخته
IstanbulKart یک کارت پیشپرداخت و قابل شارژه. این به این معنیه که شما میتونید دو گزینه برای انتخاب داشته باشید. پس از خرید استانبول کارت خودتون، میتونید مبلغ تخمینی رو که برای کل مدت سفر خودتون کافی میدونید، شارژ کنید. یا میتونید در حین حرکت پرداخت کنید، به این معنی که میتونید کارت خودتون رو با مقدار کمی پول در حین خرج کردن شارژ کنید. اگه بیش از ۳ تا ۴ روز میمونید، بهتره کارت رو از همون ابتدا شارژ کنید، بنابراین نگران تموم شدن پول و از دست دادن اتوبوس/مترو/فری نباشید. مهم نیست کدوم گزینه رو انتخاب میکنید، همیشه میتونید کارت خودتون رو در هر زمانی که بخواید شارژ کنید.
اگه مسافری هستید که از شهر یا کشور دیگهای به استانبول سفر کردید، میتونید از گذرنامه گردشگری استانبول برای بازدید از بهترین مکانهای استانبول و شرکت در فعالیتهای فرهنگی استفاده کنید. گذرنامه گردشگری استانبول یه گذرنامه تمام دیجیتالیه که میتونید از اون برای دسترسی به بیش از ۸۵ جاذبه برتر در شهر برای سفری دلپذیر استفاده کنید!
- این کارت کاملا شخصیسازی شدهاس
با توجه به COVID-19، اقدامات احتیاطی زیادی توسط وزارت بهداشت ترکیه انجام شده. برخی از این اقدامات احتیاطی و تدابیر، ارتباط تنگاتنگی با استفاده از وسایل حملونقل عمومی داره و کد HES یکی از اوناست. مخفف HES به معنی Hayat Eve Sığar (زندگی متناسب با خونه) و یه برنامه تلفن همراهه که توسط وزارت بهداشت ترکیه برای اطلاعرسانی و راهنمایی استانبولیها در مورد نوع جدید ویروس کرونا، به حداقل رساوندن خطرات مرتبط با همهگیری و جلوگیری از اون توسعه پیدا کرده. هر مسافر در ترکیه باید کد HES خودش رو داشته باشه؛ چون این کد به مقامات اجازه میده افراد آلوده به ویروس رو ردیابی کنن و هدف اون به حداقل رسوندن خطر انتقاله. کد دیجیتال IstanbulKart و کد HES شما باید قبل از استفاده از کارت خودتون برای سوار شدن به وسیله نقلیه عمومی مطابقت داشته باشن. البته با توجه به اینکه الان دیگه پایان پاندمی اعلام شده خیلی بعیده که نیاز باشه این مراحل رو بگذرونید. با این حال من اینجا به این مورد هم اشاره کردم که اگر ازتون خواستن نگران نشید و بدونید دقیقا چی هست.
استانبول کارت رو از کجا تهیه کنیم؟
شما میتونید IstanbulKart خودتون رو از Biletmatik در طبقه اتوبوس/خدمات فرودگاه استانبول خریداری کنید. حتی، میتونید استانبول کارت رو از کیوسکهایی که در سطح خیابون هستن هم خریداری کنید. در شهر میتونید کارت حملونقل عمومی استانبول رو از هر ایستگاه مترو، تراموا، متروبوس و کشتی دریافت کنید. همچنین میتونید استانبول کارت رو از کیوسکها و فروشگاههای نزدیک ایستگاهها خریداری کنید و بلافاصله از سفر خودتون در استانبول لذت ببرید.
هزینه خرید استانبول کارت چقدر است؟
قیمت خود استانبول کارت فقط ۱۰ لیر ترکیهاس. میتونید اون رو از ماشینهای زرد موجود در تمام ایستگاههای حملونقل عمومی به جز ایستگاههای اتوبوس خریداری کنید. قیمت سفر در استانبول بر اساس روشهای حملونقل رو براتون در ادامه نوشتم:
هزینه کرایه استانبول کارت | |
کرایه کامل استانبول کارت (یک پاس) | ۱۵ لیر |
کرایه کامل استانبول کارت (دو کارت) | ۲۵ لیر |
کرایه کامل استانبول کارت (سه کارت) | ۳۲ لیر |
کرایه کامل استانبول کارت (پنج پاس) | ۴۹ لیر |
کرایه کامل استانبول کارت (ده پاس) | ۸۸ لیر |
کارت آبی (اشتراک ماهانه/فقط برای ساکنین) | ۶۰۲ لیر |
کرایه انتقال | |
انتقال اول | ۵,۴۹ لیر |
انتقال دوم | ۴,۱۷ لیر |
انتقال سوم | ۲,۶۳ لیر |
انتقال چهارم | ۲,۶۳ لیر |
انتقال پنجم | ۲,۶۳ لیر |
چطوری استانبول کارت رو فعال کنیم؟ (تطابق با کد HES)
برای فعالسازی استانبول کارت باید به وبسایت رسمی استانبول کارت مراجعه کنید و فرم رو در اونجا پر کنید. هر دو زبان ترکی و انگلیسی توی این سایت موجوده. با پرکردن صحیح و کامل فرم، کارت شما بلافاصله فعال شده و بلافاصله آماده استفاده میشه.
زمان ورود به کشور باید کد HES رو دریافت کنید، اما اگه به دلایل مختلف این کد رو ندارید، با ارسال پیامک به شماره ۲۰۲۳، کد HES رو دریافت کنید.
اطلاعاتی که باید به پیام اضافه کنید:
- اصطلاح HES
- کد ملیتون
- شماره پاسپورتتون
- سال تولدتون
- نام خانوادگیتون
به عنوان مثال: HES UK 1234567891972 BLASER
توجه: اگه زمان ورود به ترکیه کد HES ندارید، باید شماره تلفن محلی گزینه دوم بالا رو داشته باشید.
میتونیم استانبول کارت رو به صورت آنلاین شارژ کنیم؟
IstanbulKart امکان شارژ آنلاین و همچنین در نقاط شارژ رو بهتون ارائه میده. شما میتونید به سرعت از طریق این وبسایت فرآیند شارژ رو به صورت آنلاین انجام بدید و بلافاصله بعد از شارژ کارت خودتون میتونید از کارت برای سفر آزادانه در استانبول استفاده کنید.
کجا میتونیم از IstanbulKart استفاده کنیم؟
این کارت برای تمامی گزینههای حملونقل عمومی در استانبول معتبره. این گزینهها عبارتند از ترامواهای نوستالژیک در تکسیم و کادیکوی، اتوبوس، متروبوس، تونلها، سواری فونیکولار در کاباتاش، تلهکابین، کشتیهای IDO یا خطوط شهری، توریول (کروز بسفر)، دنتور (کروز در بسفر)، راهآهن TCDD، و هاوابوس در فرودگاه سابیها و HAVAIST در فرودگاه استانبول.
به جای استانبول کارت از چه چیز دیگهای میتونیم استفاده کنیم؟
اگه فکر میکنید خریدن استانبول کارت ضروری نیست؛ چون فقط باید چند بار از حملونقل عمومی استفاده کنید، بهتره بدونید بهترین جایگزین برای این کارت بلیطه.
در غرفههای ماشینهای زرد در کنار ورودیهای مترو، جایی که کارت استانبول خودتون رو شارژ میکنید، میتونید بلیطهایی پیدا کنید که به شما امکان دسترسی به حملونقل عمومی رو در چند ثانیه میده. مزیت این گزینه اینه که شما لازم نیست نگران تطبیق کد HES یا داشتن اعتبار کافی در استانبول کارت خودتون باشید. نقطه ضعفش هم اینه که به اندازه استانبول کارت مقرون به صرفه نیست. حداکثر ده بلیط عبور وجود داره که به شما امکان میده ده بار جداگانه ازشون استفاده کنید. با این حال، اگه از چندین نقلوانتقال استفاده میکنید، به خاطر داشته باشید که استانبول کارت یه گزینه مقرون به صرفهتره. ما بلیط رو به کسی پیشنهاد میکنیم که یا کارتش رو جا گذاشته یا اینکه نهایتا دو تا سفر میخواد بره.
نام بلیط | کرایهها | هزینه |
بلیط یک طرفه | ۱ | ۱۵ لیر |
بلیط دو پاس | ۲ | ۲۵ لیر |
بلیط سه پاس | ۳ | ۳۲ لیر |
بلیط پنج پاس | ۵ | ۴۹ لیر |
بلیط ده پاس | ۱۰ | ۸۸ لیر |
استانبول کارت برای کودکان لازمه؟
کودکان زیر ۶ سال نیازی به داشتن کارت استانبول ندارن. البته اینو هم بدونید که در صورتی شما نیاز به بلیط ندارید که پدر مادرتون همراهتون باشن. یعنی اینجوری نیست که چون زیر ۶ سال هستن و تنها، نیاز به بلیط نداشته باشن.
در نهایت اینکه
وقتی برای سفر به استانبول میرید سعی کنید برای پایین اومدن هزینههاتون حتما استانبول کارت رو تهیه کنید. این کارت هم رفتوآمد رو براتون راحت میکنه هم اینکه توی زمانتون خیلی صرفهجویی میشه.