نگاهی به ادعاهای امارات بر سر جزایر ایرانی
مرحوم تکمیلهمایون در کتاب خلیجفارس درباره ادعاهای واهی شیوخ شارجه و راسالخیمه درباره جزایر ایرانی چند سند تاریخی ارائه کرده و نوشته بود: هنوزهم شیوخ خلیجفارس ادعاهای خود را تکرار میکنند.
به گزارش سفربازی، به نقل از مهر، ناصر تکمیلهمایون مورخ، پژوهشگر تاریخ و جامعهشناس روز چهارشنبه ۲۵ آبان ۱۴۰۱ درگذشت. وی در بخشی از کتاب خلیجفارس از مجموعه کتابهای منتشر شده توسط دفتر پژوهشهای فرهنگی به موضوع ادعای واهی درباره جزایر سهگانه پرداخته و در اینباره نوشته است: با این که مسئله بحرین یکسره، در چارچوب استعمار ساخته خلیجفارس قرار گرفت، اما بازیهای امپریالیستی در منطقه هنوز پایان نیافته بود که شیخ شارجه و شیخ رأسالخیمه هر یک به گونهای ادعای حاکمیت و مالکیت بر جزایر سهگانه را مطرح کردند.
سه جزیره مورد بحث در نزدیکی تنگه هرمز قرار دارند و در دهههای اخیر، درباره آنها گفتوگوهای بسیار شده است.
نخل خرما و درخت مرکبات در جزیره ابوموسی
جزیره ابوموسی: این جزیره که بیش از ۱۲ کیلومترمربع مساحت دارد، در ۷۵ کیلومتری بندرلنگه واقع شده است. بلندترین نقطه آن از دریا (قله کوه حلوا) ۱۱۰ متر است. با اینکه جزیره دارای آب شیرین (چاه) است، اما از بندرلنگه و بندرعباس نیز آب به آنجا حمل میشود. بارندگی در این جزیره بیش از ۱۰۰ میلیمتر در سال است و نخل خرما، مرکبات و تعدادی درخت و درختچه جنگلی هم دارد.
جزیره تنببزرگ: این جزیره ۱۱ کیلومتر مربع مساحت دارد و فاصله آن تا بندرلنگه ۵۵.۵ کیلومتر است. بلندترین نقطه آن جزیره از دریا ۵۳ متر است. بارش باران در جزیره زیاد چشمگیر نیست و از سال ۱۳۵۲ خورشیدی، چند حلقه چاه آب شیرین در آن حفر شده است.
جنبه استراتژیک جزیره تنبکوچک
جزیره تنبکوچک: این جزیره با مساحتی در حدود ۲ کیلومترمربع، در غرب جزیره تنببزرگ واقع شده است و ۵۰ کیلومتر با بندرلنگه فاصله دارد. این جزیره دارای آب آشامیدنی نیست و بیشتر جنبه استراتژیک دارد.
در جزایر ایرانی پرچم انگلستان برافراشته شد که اعتراض شدید ایران و شخص مظفرالدین شاه، را در سالهای ۱۳۲۴-۱۳۲۳ قمری (۵-۱۹۰۴ م) برانگیخت. این سه جزیره بر پایه اسناد و مدارک تاریخی هم در عهد باستان و هم در دوره اسلامی، وابسته به ایران و ملوک هرمز و امیران ساحلنشین شمال خلیجفارس بوده است. انگلیسیها با همان شیوههای استعماری که در بحرین به کار بردند در دوره قاجاریه، در سال ۱۳۰۹ قمری (۱۸۹۱ م)، جزیره ابوموسی و دو جزیره دیگر را اشغال کردند که مورد اعتراض ایران و حاکمنشین بندرلنگه قرار گرفت. سرانجام، حاجی محمدمهدی ملکالتجار بوشهری که به حکومت بندرلنگه منصوب شده بود، پرچم ایران را در آن جا برافراشت.
اهتزاز پرچم انگلیس در جزایر ایرانی
از سال ۱۳۱۶ قمری (۱۸۹۸ م)، زمانی که لرد کرزن با داشتن عنوان «نایبالسلطنه هندوستان» مجری اقدامات استعماری انگلستان در خلیجفارس شد، ناوگان بریتانیا وارد خلیجفارس شد و کرانههای جنوبی آن را تسخیر کرد. در این جزایر ایرانی نیز پرچم انگلستان برافراشته شد که اعتراض شدید ایران و شخص مظفرالدین شاه، را در سالهای ۱۳۲۴-۱۳۲۳ قمری (۵-۱۹۰۴ م) برانگیخت.
از سال ۱۳۰۵ خورشیدی، در پی تلاشهای دیپلماتیک ایران، پرچم ایران در این سه جزیره، در اهتزاز بوده است و حاکمان و والیان بندرعباس و بندرلنگه بر آن نظارت داشتهاند. با این همه، انگلستان گهگاه مالکیت جزایر یاد شده را به شیخ دست نشانده خود در شارجه یادآوری میکرد.
از آن زمان تاکنون هنوز هم برخی از شیخنشینهای خلیج فارس گاهی ادعاهای خود را نسبت به جزیره ابوموسی تکرار میکنند و بهجای همکاری و هماهنگی در اداره این دریای بزرگ و ایجاد مودت و دوستی، در چنبره توطئههای سیاستگری قدرتهای جهانی قرار میگیرند.