روز جهانی ماه، روزی که رویای انسان به حقیقت پیوست!
۲۰ جولای مصادف هست با روز جهانی ماه.درباره ماه صحبت‌های زیادی میشه کرد. ماه از گذشته‌های دور جزئی از زندگی انسان‌ها بوده و هست. درباره ماه داستان‌ها و افسانه‌های بسیار زیادی تا به امروز ساخته شده. فقط کافیه یه نگاهی به کتاب‌های ادبیات بندازی تا ببینی از داستان‌های عاشقانه گرفته تا افسانه‌های ترسناک همه یه جورایی با ماه گره خورده.
توی فرهنگ عامه هم کلی خرافات درباره ماه وجود داره! مثلا میگن ماه کامل میتونه آدم رو دیونه کنه! اما هیچ کدوم از این ریشه‌ها دلیل نام گذاری ۲۰ جولای به عنوان روز جهانی ماه نیست. دلیل نام گذاری اون به خاطر یه رویا بوده، رویای رسیدن به ماه!
رویای رسیدن به ماه آرزوی هر آدم بلند پروازی بوده و حتی الان هم هست! از کجا میدونیم، شاید یه روزی پدربزرگ‌های ما توی چند صد سال پیش روی سقف خونشون توی یه شب مهتابی دراز کشیدن و با خودشون این فکر رو کردن که یعنی میشه یه روزی به این کره زیبا رسید؟
توی این نوشته قصد دارم داستان‌های هیجان انگیزی رو درباره سفر انسان به ماه رو تعریف کنم تا به بهانه روز جهانی ماه هم که شده، کمی اطلاعات عمومیت رو درباره این چراغ زیبا که شب‌هامون رو روشن میکنه، بالا ببری.
بیا تا نوشته رو با تاریخچه روز جهانی ماه شروع کنیم.
روز جهانی ماه و تاریخچه‌اش
فضانوردان آمریکایی
«این قدم کوچک یک فرد، یک پرش بزرگ برای زندگی بشر است.»
داستان این جمله معروف از اونجایی شروع شد که جان اف کندی رئیس جمهور وقت آمریکا اعلام کرد: «من باور دارم که این مردم باید خودشان را متعهد بدانند تا به این هدف دست پیدا کنند و تا قبل از یک دهه آینده یک نفر را به کره ماه بفرستند و با امنیت کامل به زمین برگردانند»
این شد که بعد از این سخنرانی، مهندسین دست به کار شدند تا اولین انسان رو به ماه بفرستن و در ۲۰ جولای ۱۹۶۹ این رویا به حقیقت پیوست. ماموریت آپلوی ۱۱ در ۱۶ جولای شروع شد و بیست جولای انسان برای اولین بار روی ماه فرود اومد و در ۲۱ام جولای هم نیل آرمسترانگ پای خودش رو بر روی سطح ماه گذاشت. رسیدن به ماه دستاورد بزرگی برای آمریکا و نسل بشر به حساب میومد. توی اون سال‌ها آمریکا و شوروی با هم توی عرصه‌های مختلف رقابت داشتند که یکی از اون‌ها هم رقابت فضایی بود. بعد از اینکه حسابی آتیش این رقابت بالا گرفت جان اف کندی سخنرانی معروف خودش رو که بالاتر بهش اشاره کردم رو ایراد کرد و تونست شوروی رو توی این رقابت شکست بده. جالبه که بدونی سفر به ماه حدودا ۸ روز و سه ساعت و ۱۸ دقیقه طول کشید. آپولوی ۱۱ بعد از اینکه در ۱۶ جولای مرکز فضای کندی در فلوریدا رو ترک کرد حدودا ۱۵۳۳۷۹۲ کیلومتر رو طی کرد تا به ماه برسه و مجددا بر روی اقیانوس آرام فرود بیاد.
این ماموریت چالش‌های خاص خودش رو داشت.
یکی از مهم‌ترین چالش‌هایی که این ماموریت باهاش روبرو شد زمانی بود که کامپیوتر‌های سفینه، فضانوردها رو جایی فرود آورد که برای نشستن مناسب نبود. (یکی از دریاواره‌های کره ماه) نیل آرمسترانگ برای فرود فقط ۲۰ تا ۳۰ ثانیه سوخت داشت با این حال کنترل دستی سفینه رو فعال کرد و محل فرود رو تغییر داد. این چالش با اینکه بسیار حیاتی بود اما با موفقیت توسط آرمسترانگ پشت سر گذاشته شد.
بعد از فرود، فضانوردان شروع کردن به انجام کارهای اکتشافی و برای تحقیقات علمی از سطح ماه نمونه‌گیری‌هایی انجام دادن.
توی این سفر فضانوردان آمریکایی همراه خودشون یه پرچم از آمریکا، یه دیسک سیلیکونی به اندازه سکه که پیام‌هایی از رهبران جهان در سایز میکروسکپی روش حک شده بود و پلاک کوچیکی با پیام صلح از خودشون به یادگار گذاشتن.
پیام صلح آپولو از این قرار بود: ما به خاطر صلح برای تمام بشریت آمده‌ایم.
اشاره کردن به این موضوع هم خالی از لطف نیست که روزی که آپولو ۱۱ روی ماه فرود اومد حدود ۵۳۰ میلیون نفر اون رو از طریق تلوزیون در سراسر دنیا تماشا کردند.
آیا سفر انسان به ماه دروغ بود؟
از سفر انسان به ماه حدود ۵۰ سال می‌گذره و هنوز که هنوزه انسان دیگه‌ای پاش رو روی کره ماه نگذاشته!
این اتفاق باعث شده که خیلی‌ها این فکر به ذهنشون خطور کنه که همه این ماجرا یه دروغ بزرگ بوده و انسان هیچ وقت به ماه سفر نکرده! این عده اعتقاد دارند که آمریکا برای اینکه بتونه شوروی رو توی رقابت فضایی شکست بده، با تکنیک‌های فیلم‌سازی فرود به ماه رو شبیه‌سازی و جعل کرده.
اما این نظریه توطئه از کجا شکل گرفت؟ همه چیز از کتاب «ما هرگز به ماه نرفتیم» بیل کیسینگ شروع شد.
کیسینگ نه دانشمند بود و نه مهندس. این شخص تنها نویسنده‌ای بود که قبل از انتشار کتاب ما هرگز به ماه نرفتیم درباره کشاورزی، آشپزی و راه‌های پس انداز هنگام پرداخت مالیات متن می‌نوشت.
کیسینگ بعد از انتشار این کتاب، خودش رو به عنوان یه افشاگر معرفی کرد که پرده از روی حقیقت سفر به ماه برمیداره و نشون میده که تمام این اتفاق‌ها جعلی بوده و توی یه استودیو فیلم‌سازی مجهز ساخته شده.
کسینگ برای ادعای‌های خودش یه سری دلیل رو مطرح میکنه که بعضی‌هاش به شرح زیره:
پرچم در حال اهتزاز در نبود جو
پرچم آمریکا در ماه
اگه یه نگاهی به عکس‌هایی که از این اتفاق تاریخی به جا مونده بندازی، می‌بینی که پرچم آمریکا در حال اهتزازه. در حالی که اصن توی کره ماه جوی وجود نداره که بخواد باد بیاد و این پرچم رو تکون بده.
منطقی به نظر میرسه، نه؟
اما یه گروهی اومدن و فضای خلا رو شبیه ساز کردن و همین آزمایش رو انجام دادن تا ببین آیا توی خلا پرچم میتونه به اهتزاز در بیاد یا نه.
نتیجه خیلی جالب بود. مشاهده شد که توی فشار عادی هوا برچم کمی تکون می‌خوره اما به سرعت متوقف میشه ولی توی شرایط خلا پرچم مثل زمانی که در باد تکون می‌خوره حرکت میکنه.
پس خیلی راحت این ادعا رد شد.
نبود ستاره در عکس‌ها
نبود ستاره در عکس‌های ناسا
یکی دیگه از شبه‌هایی که به اطلاعات ناسا وارد شد این بود که توی تصاویر منتشر شده توسط ناسا هیچ اثری از ستارهها موجود نیست!
منطق میگه توی شرایطی که جو وجود نداره میشه ستارهها رو راحت‌تر دید و انتظار میره که آسمون ماه مملو از ستاره باشه.
توجیه علمی‌ای که برای این ادعا، ارائه شد این بود که فضانوردها زمانی به ماه رسیدن که روز بوده و به همین علت نور خورشید اجازه نمی‌داده که نور ستارگان ثبت بشه. شما همین الان هم اگه با دوربین گوشی خودتون برید و از آسمون شب عکس بندازید به سختی می‌تونید تصویر ستارهها رو ثبت کنین.
رد پا‌های خوش فرم روی ماه
رد پای انسان بر روی ماه
توی عکس‌هایی که منتشر شده می‌تونیم ببینیم که ردپاهای فضانوردها بر روی خاک کره ماه به خوبی شکل گرفته و این در حالیه که همچین رد پایی در خاکی ایجاد میشه که درصد قابل توجه‌ای از رطوبت رو داشته باشه.
در جواب این ادعا هم گفته شده که خصوصیات خاک ماه با خاک زمین کاملا متفاوته و ذرات تشکیل دهنده‌ی اون لبه‌های تیزی داره. به همین خاطر هم هست که این ذرات حتی بدون وجود رطوبت هم می‌تونن بهم بچسبن و شکل خودشون رو حفظ بکنن. درست مثل خاکی که درصد رطوبت بالایی داره.
جالبه که بدونی حتی فضانوردهایی هم که به ماه رفته بودن خاک اونجا رو به پودر بچه یا ماسه مرطوب تشبیه کرده بودند.
این سه ادعایی که مطرح کردم تنها بخشی از ادعا‌هایی بودند که برای دروغ جلوه دادن سفر انسان به ماه مطرح شدن.
درسته که هنوز که هنوزه کسی بعد از اون اتفاق به ماه سفر نکرده و شک و تردیدهای زیادی درباره این ماجرا موجوده اما تا به امروز کشورهای دیگه‌ای مثل چین، هند و ژاپن فضاپیماهایی به فضا ارسال کردن که تونستن محل فرود آپولو روی ماه رو مشاهده و ثبت کنن و مهر تاییدی بر سفر انسان به روی ماه بزنن.
سفربازها چطور می‌تونن از روز جهانی ماه لذت ببرن؟
روز جهانی ماه یه بهانه است که کمی به تفریحاتی که توی حوزه نجوم هست بپردازیم و با دنیای ستارها بیشتر آشنا بشیم.
یکی از بهترین کارهایی که میتونی انجام بدی اینه که توی این ایام راهی شهرهایی بشه که برای رصد ستارهها و ماه مناسب هستند و پاتوق عاشقان سینه چاک کیهان به حساب میان.
اما این شهرها کجان؟ اجازه بده تا تک به تک بهت معرفی‌شون کنم.
بهترین مکان‌های ایران برای رصد ماه و ستارهها
برای دیدن آسمون پرستاره و کهکشان باید به جایی بری که آلودگی نوری کمی داشته باشه. برای مثال میتونی به نقاطی که در ادامه معرفی میکنم بری.
کاروانسرای قصر بهرام
کاروانسرای قصر بهرام
قصر بهرام یکی از دیدنی‌های اطراف تهرانه که در دل کویر مرکزی قرار گرفته. این بنا مربوط به دوران صفویه هست.
از اونجایی که این کارونسرا توی کویره، آلودگی نوری اونجا صفره و دیدن ستارهها و ماه مثل آب خوردنه و میتونه حسابی برات لذت بخش باشه.
این منطقه امکانات رفاهی بسیار خوبی داره و برای کسایی که قصد رصد آسمان شب رو دارند میتونه یه تجربه منحصر به فرد رو رقم بزنه.
برج تاریخی رادکان
برج تاریخی رادکان
در ۷۰ کیلومتری شمال غربی مشهد و در روستای رادکان یه رصدخونه تاریخی و قدیمی وجود داره که به برج تاریخی رادکان معروفه.
این برج در زمان ایلخانان ساخته شده و از بهترین رصدخونه‌های ایران برای رصد بارش شهابی محسوب میشه. اگه به مشهد سفر کردی حتما یه سری به این منطقه بزن تا بتونی از زیبایی‌های آسمان شب نهایت استفاده رو ببری.
کلوتهای شهداد
کلوتهای شهداد
در استان کرمان و در نواحی شمالی کویر لوت یکی از تاریک‌ترین منطقه‌های ایران قرار گرفته که برای رصد ستارهها جزو بهترین گزینه‌هاست.
این مکان به کلوتهای شهداد معروفه. تماشای کهکشان و ستارهها بر فراز کلوتهای شهداد به قدری لذت‌بخش و جذابه که هر ساله کلی گردشگر رو به سمت خودش جذب میکنه.
برای رسیدن به این منطقه باید از جاده کرمان به ماهان بری و بعدش به سمت روستای سیرچ حرکت کنی.
جنگل ابر
اما برای دیدن آسمون پر ستاره فقط نیاز نیست که به دل کویر بری! کوهستان‌ها و ارتفاعات هم برای تماشای آسمون مناسب هستند.
یکی از این مناطق که میتونه حسابی برای رصد ستارهها مناسب باشه، جنگل ابره. جنگل ابر جزو جنگل‌های باستانی هیرکانی و میراث ملی ایران به حساب میاد که در نزدیکی شاهرود قرار گرفته. اگه دوست داری توی یه جای خوش آب و هوا به تماشای ستارهها و ماه بشینی این منطقه جزو بهترین انتخاب‌هاست.
کویر سه قلعه
توی استان خراسان جنوبی و در فاصله ۳۰ کیلومتری بخش سه قلعه، کویر سه قلعه قرار گرفته که به دلیل آلودگی نوری نزدیک به صفرش میتونه بهت منظره‌های حیرت انگیزی رو از آسمون پرستاره شب نشون بده.
این کویر ویژگی‌های خاص خودش رو داره و به همین علت هم هست که منحصر به فرد شده. مثلا از اصلی‌ترین ویزگی‌های اون اینه که زمینش دق هست یعنی یه زمین کاملا صاف و سفت داره که هیچ پوشش گیاهی داخلش موجود نیست.
یا ماسه‌های اون از نوع ماسه‌های روان هست. آسمان این کویر اغلب اوقات صافه و همین باعث میشه که بتونی به راحتی به تماشای ستارهها بشینی.
جالبه که بدونی توی این منطقه چندتا اقامتگاه بومگردی و رصدخانه هم وجود داره که برای اقامت و تفریح امکانات بسیار مناسبی دارن.
کویر مرنجاب
اگه به کاشان سفر کردی خوبه که بدونی کویر مرنجاب و کارونسرای قدیمی اون یکی از بهترین نقاط برای تماشای ستارهها به حساب میاد.
در نزدیکی کارونسرای قدیمی این کویر یه کمپ کویری هم درست شده تا بتونه به مسافرها و گردشگرهای این منطقه خدمات رفاهی و اقامتی ارائه کنه.
تخت سلیمان تکاب
تخت سلیمان تکاب
آخرین جایی که قصد معرفی اون رو دارم مجموعه تخت سلیمان هست.
تخت سلیمان چهارمین اثر تاریخی ایرانی هست که در یونسکو ثبت شده. این مجموعه در ۴۵ کیلومتری شمال شرقی شهرستان تکاب در استان آذربایجان غربی قرار گرفته. اگه عاشق عکاسی از آسمون شب هستی این منطقه جزو بهترین منقطه‌هاست.
برای سفر به این شهرها چیکار کنیم؟
حالا که با بهترین نقاط ایران برای رصد ستارهها آشنا شدی شاید این سوال برات مطرح بشه که چطور می‌تونم به این نقاط سفر کنم و از این همه زیبایی لذت ببرم؟
بهترین کاری که میتونی بکنی اینه که همراه یه تور گردشگری بشی که به قصد رصد ستارهها راهی کویر میشن.
اما اگه دوست داری خودت به تنهایی اینکار رو بکنی پیشنهاد من بهت اینه که اول از همه ببینی کدوم یکی از این نقاط به شهر محل زندگیت نزدیک‌تره بعدش راهی مرکز استان یا نزدیک‌ترین شهر به این منطقهها بشی و با کمک سفربازی یه اقامتگاه دنج و خوب رو رزرو کنی تا بتونی با خیال راحت از سفر چند روزه‌ات به این شهرها لذت ببری و در کنارش به رصد ستارهها و ماه هم بپردازی.
سخن پایانی
امیدوارم که از خوندن این مقاله لذت برده باشی و اطلاعات خوبی درباره روزجهانی ماه و بهترین نقاط ایران برای رصد ستارهها و ماه دست گیرت شده باشه.
تا به امروز درباره روزهای جهانی مختلفی توی مجله گردشگری سفربازی صحبت شده که اگه دوست داشتی میتونی یه سری هم به اون نوشته‌ها بزنی و با کمک مطالبش اطلاعات عمومی خودت رو بالاتر ببری.
راستی اگه تجربه خاصی از رصد آسمون تو دل کویر داری خوشحال میشیم که خاطراتت رو زیر همین نوشته برامون بنویسی.
پربازدیدترین
قزن طلای تاریخی با دستگاه فلزیاب کشف شد
۱-اسفند-۱۴۰۲
باستی هیلز کجاست و چرا به این نام خوانده میشود؟
۱۲-مرداد-۱۴۰۰
کوه آوالان کردستان
۲۴-دی-۱۴۰۲
معرفی کوه صفه اصفهان
۲۳-دی-۱۴۰۲
جاهای دیدنی لنگرود که حتما باید ببینین
۸-اسفند-۱۴۰۲
