فلسفه کدو حلوایی در شب یلدا
پای کدو حلوایی به سفره یلدایی باز شده! شاید پیش خودتون بگین این که دیگه یلدا نمیشه، میشه هالووین! بله باید بگم شب یلدای ما، یجورایی حکم هالووین رو داره با این تفاوت که ترسناک نیست بلکه خیلی مهربون و لطیفه. شب دورهم جمع شدن و گل گفتن و گل شنیدن، شبی که به هم یادآوری میکنیم یک دقیقه همدیگه رو بیشتر دوست داریم.
شب آشتی کردنه میوههای تابستونی و زمستونی، شبی هندونه و انار، سر یه سفره میشینن! سفرهای که پای کدو حلوایی هم بهش باز شده. اگه دوست دارین بدونین فلسفه کدو حلوایی توی شب یلدا چیه، کافیه چند دقیقه وقت بزارین و این نوشته رو تا انتها همراهی کنین.
سفره سنتی شب یلدا ایرانی
شب یلدا همونطور که گفتم شب دورهمی و مهمونی و جمع شدن خونه بزرگتراست. شبی که دور هم جمع میشیم، خاطرات قدیم و زنده میکنیم و گل میگیم و گل میشنویم و البته کلی خوراکی خوشمزه نوش جان میکنیم.
از انار و خرمالو و هندونه گرفته تا آجیل و لواشک و باسلوق، همه خوراکیهایی هستن که سر میز یلدا دیده میشن. اما میوههای شب یلدا هر کدوم نماد یه موضوعی هستن و معنی خاصی دارن.
مثلا انار، نماد تولد و زایش و نو شدنه و دونههای قرمز و سفیدش، نماد درخشش و روشناییه. هندونه هم نماد آبادانی و پیشبرد زندگیه و بعضی ها میگن خوردن هندونه توی شب یلدا، یعنی خداحافظی با تابستون و شروع فصل سرماست.
و در این بین کدو حلوایی، به باور بعضی ها نماد خورشیده و بعضیهای دیگه میگن اول زمستون باید کدو حلوایی بخوریم تا ما رو از بیماریهای زمستونی محافظت کنه.
کدو حلوایی نماد چیه؟
کردو حلوایی هدیه بی نظیر فصل پاییز برای ورود به فصل زمستونه. برای همین به نمادی از گذر کردن و تغییر شرایط تبدیل شده. علاوه بر این به دلیل ظاهر خاصی که داره، در بسیاری از فرهنگها به عنوان نمادی از باروری، تولد و شروع دوباره شناخته میشه. دونههای کدو حلوایی، در مدتی که داخل کدو هستن، فرصت رشد پیدا میکنن و رسیده میشن.
کدو حلوایی رو به عنوان نماد برداشت هم میشناسن. میوهای که دقیقا با رسیدن فصل برداشت، به تکامل میرسه و رشدش کامل میشه و آماده مصرف هست. کدو حلوایی نمادی از فراوانی و رفاه و شادی هم هست و به همین دلیل توی شب یلدا که شب شادی و خوش گذرونی و امید به فرداهای روشنه، کدو حلوایی هم جایگاه خاصی پیدا کرده.
کدو حلوایی، یه میوه خاص و خوشمزه
کدو حلوایی که با اسم کدو تنبل هم شناخته میشه، یه میوه پاییزی-زمستونیه که طعم شیرین و دلچسبی داره. بافت نرم و لطیف این میوه، باعث محبوبیتش برای تهیه غذا، دسر، سوپ، تارت و حتی ترشی شده. خبر خوب برای اونایی که رژیم لاغری دارن اینه که این میوه کم کالریه و مصرفش برای افرادی که رژیم دارن کاملاً مجازه.
جالبه بدونین کدو حلوایی نه تنها یه میوه خوشمزه و دلپذیره، بلکه ویتامین های زیادی داره که نیازهای بدن رو به ویژه در فصل زمستون به خوبی تامین میکنه. کدو حلوایی سرشار از آنتی اکسیدان، ویتامین C و بتاکاروتن هست که خواص ضد افسردگی داره. مواد معدنی و فیبرهای موجود در این میوه هم سلامت بدن رو تضمین میکنه.
کدو حلوایی یکی از بهترین میوهها برای افزایش سیستم ایمنی بدن و درمان سرمارخودگی و گلو درد هست و به دلیل اینکه بافت نرمی داره، میتونه یه غذای کامل و عالی در هنگام دندون درد و یا کشیدن دندون باشه. در یک کلام مصرف مداوم کدو حلوایی سلامت روان و جسم شما رو تامین میکنه.
غذای شب یلدا با کدو حلوایی
شام دورهمی شب یلدا خیلی میچسبه مخصوصاً با خوراکیهای یلدایی مثل کدو حلوایی پخته شده باشه. مازندرانیها رسم دارن شب یلدا پلو با کدو حلوایی درست کنن که در گویش محلی بهش میگن کَئیپلا و یکی از غذاهای معروفشون برای شب نشینی در شب یلداست. بورانی اسفناج، ماست و ترشیهای محلی هم در کنار این غذاهای خوشمزه، رنگ و لعاب سفره شب یلدا را تکمیل میکنه.
اصفهانیها با پهن کردن سفره یلدا با غذاهای سنتی رنگارنگ، به استقبال شب چله میرن. علاوه بر خوراکی و تنقلات، پلو ماهی، کوفته، گوندی و آش کدو از غذاهای محلی اصفهان برای شب یلداست.
و اما چهارمحال بختیاری یکی از سنتیترین شهرهای ایران در برپایی یلداست. یکی از رسومات مردم این شهر، پختن لبو و شلغم و درست کردن آشی هست که داخلش کدو حلوایی میریزن.
پای کدو حلوایی از کی به شب یلدا باز شده؟
کدو حلوایی از گذشته های دور تا به الان، به دلیل طعم بی نظیر و منحصر به فرد و البته خواص عالی و کاملش، در سبد غذایی خانوادههای ایرانی بوده و از اونجایی که میوه پاییزی – زمستونی به حساب میاد و البته ظاهر جذاب و زیبایی داره، به سفره یلدا هم اضافه شده.
از گذشتههای دور که امکان نگهداری از میوههای تابستونی برای فصل زمستون و شب یلدا وجود نداشت، میوههایی مثل خرمالو، انار، نارنگی و پرتقال و البته کدو حلوایی برای این شب استفاده میشد. اما با پیشرفت تکنولوژی و امکان نگهداری میوههای تابستونی برای فصل زمستون، پای هندونه هم به میوههای شب یلدا باز شد.
اینم بگم که قدیمیها اعتقاد داشتن خوردن کدو حلوایی در شب اول زمستون میتونه بدن رو در برابر بیماریهای زمستونی مقاوم کنه، به همین دلیل کدو حلوایی رو یکی از مهمترین میوههای شب یلدا میدونستن.
در سالهای اخیر که میوه آرایی برای شب یلدا و درست کردن اشکال مختلف روی میوهها بیشتر رونق گرفته، کدو حلوایی رو برای تزئین سبد یلدایی به ویژه برای تازه عروسها استفاده میکنن. به ویژه اینکه کدو حلوایی ماندگاری زیادی داره و به راحتی تا چند مدت زیبایی خودش رو حفظ میکنه.
خواص کدو حلوایی برای شب یلدا
اشاره کردیم که کدو حلوایی خواص بی نظیری برای سلامتی جسمی و روحی داره و مصرفش در ابتدای فصل زمستون، شما رو برای شروع فصل جدید آماده میکنه. اگه بخواهیم لیستی از خواص کدو حلوایی رو در اختیار شما قرار بدیم، باید به موارد زیر اشاره کنیم.
- کدو حلوایی برای دستگاه تناسلی، کلیه و مجاری ادراری بسیار مفیده و خاصیت ضد سنگ سازی داره و از تشکیل شدن کریستال در کلیه جلوگیری میکنه.
- این میوه پاییزی، سیستم ایمنی بدن رو بالا میبره و از ابتلا به بیماریهای زمستونی جلوگیری میکنه.
- کدو حلوایی ضد پیری هست و تاثیر بسیار بالایی در افزایش سلامتی پوست داره و به درمان آکنه و جوش کمک میکنه.
- مصرف کدو حلوایی، حملات آسم رو کاهش میده و مشکلات تنفسی رو بهبود میده و به درمان افسردگی و کاهش اضطراب کمک میکنه.
- کدو حلوایی ضد سرطان هست و خواص اثبات شده ای برای پیشگیری از سرطان پروستات داره.
- مصرف مداوم کدو حلوایی، کالری کم و فیبر بالایی داره و به همین دلیل به کاهش وزن کمک میکنه و از بروز زخم معده جلوگیری میکنه.
- روغن تخم کدو حلوایی، برای تسکین درد بواسیر بسیار مفیده.
- کدو حلوایی یه قرص طبیعی برای درمان گلو درد و سرماخوردگی به حساب میاد که یکی از شایعترین بیماریهای فصل زمستونه.
مواردی که بهشون اشاره کردیم، برخی از خواص بیشماره این میوه پاییزی هست. به همین دلیل یه میوه عالی و پر خاصیت برای شب یلدا به حساب میاد.
جمع بندی و سخن پایانی
توی این مطلب از مجله گردشگری سفربازی درباره فلسفه کدو حلوایی در شب یلدا صحبت کردیم و گفتیم چرا باید از این میوه پاییز در اولین شب زمستون استفاده کرد. همچنین درباره خواص کدو حلوایی صحبت کردیم و نمادهای شب یلدا رو توضیح دادیم و در نهایت چند ایده برای تزئین کدو حلوایی در شب یلدا به شما ارائه دادیم.