مجموعه میدان شهرداری رشت، میدانی خاطرهساز در دل شهر!
وقتی که اسم رشت میاد اولین چیزی که به ذهن مخاطبان خطور میکنه، میدان شهرداری رشت هست. به عبارتی میشه گفت که همه افراد، این شهر رو با میدان شهرداری میشناسن! یعنی امکان نداره که به مرکز شهر رشت بری و دلت نخواد که در مجموعه میدان شهرداری رشت، دربین ساختمانهای سفید و روی سنگفرشهای جذاب این مکان پیادهروی کنی.
قطعا اگه یکبار به شهر رشت رفته باشین، عاشقش خواهید شد! این شهر به غیر از جاذبههای دیدنی و بکری که داره، کلی رستوران خوشمزه داره که میتونین هر غذای محلی رو که دوست داشتین توش پیدا کنین. تو هر فصلی که فکرش رو بکنید رشت جذابیتهای خودش رو داره. شاید تیر و مرداد هوا خیلی گرم و شرجی باشه، اما اگه اهل کنار دریا رفتن و شنا باشید، این دو ماه دقیقا فصل این کاره! در این مقاله با من همراه باشین تا تمام اطلاعات لازم درمورد میدان شهرداری رشت رو در اختیارتون بذارم.
معرفی میدان شهرداری رشت
فقط کافیه اسم شهر رشت رو داخل گوگل بزنی و به قسمت تصاویر مراجعه کنی. بدون شک اولین عکسی که از این شهر بهت نمایش داده میشه، عکسی از مجموعه میدان شهرداری هست. فکر میکنم همین موضوع کافی باشه تا به جذابیت این مکان پی ببری! حالا بیا تا برات توضیح بدم که اصلا این مجموعه چه زمانی، کجا و توسط کی ساخته شده.
حتما از ظاهر این مجموعه به این نتیجه رسیدی که این مکان جزو اماکن تاریخی محسوب میشه. در سالهای ۱۳۰۴ تا ۱۳۲۰، یعنی در سالهای حکومت رضاشاه پهلوی بود که ایشون دستور احداث این مجموعه رو صادر کردن. این مجموعه شامل کاخ شهرداری، موزه پست و ساختمان قدیمی هتل ایران میشه. یک ساختمان شهرداری و برج ساعت هم در کنار اونها ساخته شده که امروزه، این برج بهعنوان نماد شهر رشت درنظر گرفته میشه.
ساخت ساختمانهای اطراف میدان شهرداری رشت که درحال حاضر بهعنوان مجموعه میدان شهرداری رشت شناخته میشن، حدود ۱۶ سال طول کشید. در طی سالهای پس از ساخت، این مجموعه حوادث ویرانگری رو به خودش دیده. یکی از این حوادث، زلزله معروف منجیل بود که در سال ۱۳۶۹ اتفاق افتاد و علاوهبر تمام خسارات مالی و جانی که بهبار آورد، باعث آسیب جدی ساختمانهای این مجموعه شد. پس از این اتفاق، شخصی بهنام روبرت واهنیان برای مرمت این ساختمانها اقدام کرد. پس چیزی که الان از میدان شهرداری رشت مشاهده میکنی، نسخه مرمت شده ساختمانهایی هست که حدود ۸۰ سال پیش ساخته شدن.
حالا چرا این میدان انقدر معروف شده؟!
بهطورکلی، میدان شهرداری رشت یکی از جالبترین میدانهای کشور محسوب میشه. حتی برخیها بر این باور هستن که این میدان اولین میدان شهرداری در کل ایران هست! اهمیت میدان شهرداری و ساختمانهای دورش از اونجایی نشات میگیره که تمام خیابانهای مهم، مراکز قدیمی و جدید شلوغ، ساختمانهای شهری و ساختمانهای تاریخی مهم در اطراف این میدان قرار گرفتن. درنتیجه، این مکان یکی از اصلیترین نقاط، نهتنها در شهر رشت بلکه در استان گیلان شناخته میشه. تاحدی که بسیاری از مسافران فقط بهمنظور پیادهروی و گشت زدن در بازارها و مکانهای دیدنی اطراف این میدان به شهر رشت سفر میکنن.
باتوجه به بافت تاریخی مجموعه میدان شهرداری رشت، این مکان تاثیر زیادی در زنده کردن بافت تاریخی شهر داشته و باعث شده تا شهر رشت جایزه جهانی بزرگترین رقابت طراحی شهر در سطح جهان رو از آن خودش کنه. این جایزه در سال ۲۰۱۷ به شهر رشت اختصاص داده شده. همچنین، مرمت این مجموعه باعث شده تا این شهر نسبت به سایر شهرهای ایران، درمورد ساختن پیادهروهای بزرگ سنگفرش پیشقدم باشه.
ID مطلب صحیح نیست!تاریخچه میدان شهداری رشت چیه؟
شهر رشت از همون ابتدا در زمینههای مختلف پیش قدم بوده، این رو از اونجایی میگم که ساخت مجموعه میدان شهرداری رشت بهخاطر پیشرفت این شهر بهسمت نو شدن اتفاق افتاد. برای بررسی تاریخچه این مکان بیا کمی به عقب برگردیم، زمانیکه رشت در دوره مشروطه، در حال وهوای نو شدن بود. در سال ۱۲۸۶ که قانون بلدیه تصویب شد، رشت هم جزو اولین بلدیهها بهشمار رفت و میرزاخلیل و اداره بلدیه رشت در همون سال دستور دادن تا بنای یک کاخ در غرب میدان شهرداری ساخته بشه، البته که این بنا بلافاصله ساخته نشد و سالیان بعد برای ساخت اون اقدام کردن.
جالبه بدونی زمین کاخی که در این مجموعه ساخته شده، قبلا یک تپه بوده و در این تپه قبر یک فرد سید قرار داشته! اما بعد از اینکه ساختمون کاخ رو ساختن، قبر سید کاملا از بین رفت. این تنها موردی نبود که طی ساخت کاخ شهرداری رشت مورد تخریب قرار گرفت، در این فرآیند بسیاری از عمارتهایی که در نقشه این کاخ قرار داشتن هم تخریب شدن.
خرابکاریهای ضد حکومتی
این خرابکاریها بهنوعی برضد حکومت تموم شد. چون با از بین بردن آرامگاه یک فرد سید در طی ساخت یک کاخ مدرن، دین تحقیر شده بود. همین موضوع کافی بود تا مردم شروع به اعتراض کنن. ساکنین رشت جمع شدن و تظاهرات راه انداختن که حاکم رشت رو با فضلالله زاهدی عوض کنن. همچنین، اونها میخواستن که قبر تخریب شده، به داخل محوطه ساختمان منتقل بشه.
اما بعد از مدتی اعتراضها فروکش کرد و حاجی میرزا خلیل که از مشروطهخواهان معروف بود، مامور تاسیس بلدیه (شهرداری) شد. این اعتراضها و درگیریها با اینکه در مدت کوتاهی اتفاق افتادن اما منجر شدن تا ساخت این کاخ سالهای متوالی طول بکشه. درنهایت، شروع ساخت این کاخ در سال ۱۳۰۲ آغاز شد و تا سال ۱۳۰۵ پایان یافت. در همون سال بود که این ساختمون بهعنوان بلدیه شهر رشت شروع به کار کرد.
در اون روزها که ساختمان شهرداری بهعنوان اداره بلدیه شناخته میشد، هر روز صبح اجرای موزیک زنده و ارکستر روبهروی درب شهرداری برقرار بود. این گروه در حال حاضر هم اجرای زنده دارن با این تفاوت که موقعیت خودشون رو به داخل محوطه منتقل کردن. از دیگر وقایع تاریخی که این مجموعه به خودش دیده میشه به این موضوع اشاره کرد که کاخ و میدان شهرداری در طول جنگ هشت ساله ایران و عراق مقر اعزام نیروهای رزمنده به جبهههای جنگ بوده.
مجموعه میدان شهرداری رشت شامل چه مکانهایی میشه؟
درادامه مهمترین بناهای اصلی که در دور میدان شهرداری رشت قرار دارن رو معرفی میکنم:
ساختمان شهرداری میدان شهرداری رشت
ساختمان شهرداری میدان شهرداری رشت با معماری سبک اروپایی خودش جلوه خاصی به مرکز این شهر بخشیده. این ساختمون براساس معماری نئوکلاسیک اروپا بهخصوص معماری سنت پیترزبورگ روسیه ساخته شده و کارهای طراحی و مهندسی اون رو یک معمار ارمنی-آلمانی مقیم این شهر بهنام آرتم سرداراف انجام داده.
درحال حاضر، این ساختمون به دو بخش تقسیم شده که شامل موزه و ساختمون شهرداری میشه. البته، برنامهریزیهایی انجام شده تا ساختمون شهرداری به یک بنای دیگه که درحال ساخت هست منتقل بشه. با انتقال امور شهرداری به یک ساختمون دیگه، اتاقهای تخلیه شده این ساختمون بهطور کامل به موزه بلدیه یا موزه شهرداری و مرکز اسناد رشت تبدیل میشن.
برج ساعت عمارت شهرداری رشت
سه سال از زمان ساخت عمارت شهرداری گذشته بود که برج ساعت این عمارت ساخته شد. این برج در دوره خودش بنای بسیار خفنی بوده و بهنوعی تجدد و زمانشناسی رو به نمایش میذاره. البته، رشت تنها شهری نیست که از این برج بهرهمند هست. در شهرهای بزرگ دیگه مثل ساری هم برج ساعت ساخته شده. درحال حاضر، برج ساعت رشت در هر ساعت به تعداد عدد همون ساعت به صدا درمیاد.
اداره پست میدان شهرداری رشت
فقط در شهر رشت میشه بنای اداره پست رو بهعنوان یک جای دیدنی معرفی کرد! شروع ساخت این بنا در سال ۱۳۱۰ بوده که در عرض دو سال فرآیند ساخت اون تموم میشه و به بهرهبرداری میرسه. محمد حسین آیرم، یکی از فرماندهان تیپ مستقل شمال بود که دستور ساخت این بنا رو صادر کرد. این ساختمون در یک زمین به مساحت ۱۹۳۰ مترمربع در ضلع شمالی میدان شهرداری واقع شده.
با ورود به این ساختمون، متوجه ساختار L مانند طبقات همکف و اول میشی. طبقه دوم اما در قسمت شرقی ساخته شده و در طبقه سوم، شاهد معماری کلاه فرنگی هستیم. هرساله در این ساختمون نمایشگاهی برگزار میشه که در اون انواع سکهها، پولها و تمبرهای قدیمی به نمایش گذاشته میشن. همچنین، این بنا در اثار میراث ملی به ثبت رسیده.
هتل ایران
یکی دیگه از بناهای خاص در اطراف میدان شهرداری، هتل ایران هست که ساخت اون به دوران پهلوی برمیگرده. در ضلع شمالی میدان شهرداری میتونی این هتل رو پیدا کنی که در زیربنایی حدود ۱۸۰۰ متر بنا شده. این ساختمون تا سال ۱۳۷۷ کاربردهای متنوعی داشته و مراسم فرهنگی متعددی در اون برگزار میشده. اما درحال حاضر این بنا توسط میراث فرهنگی خریداری شده و بخشهایی از اون مورد مرمت قرار گرفته. هتل ایران در زمان خودش شکوه خاصی داشته که این عظمت تا الان هم باقی مونده. در طول این سالها افراد سرشناس زیادی در این هتل اقامت کردن. این بنا هم در آثار ملی ایران ثبت شده.
کتابخانه میدان شهرداری رشت
کتابخانه رشت بنایی هست که در سال ۱۳۰۶ به دستور محمدعلی تربیت رییس اداره فرهنگ گیلان ساخته شد. در طی ساخت این بنا، مشکلات زیادی بهوجود اومده بود. برای مثال مسئولین بارها با کمبود بودجه مواجه شدن و ساخت اون رو متوقف کردن. حتی فرآیند مرمت اون با وقفه مواجه شد. این بنا هم مثل بقیه بناهایی که معرفی کردم، به سبک نئوکلاسیک هست.
نکته مهم درمورد این بنا این هست که اولین کتابخانه ملی ساخته شده در ایران محسوب میشه! درنهایت، افتتاحیه اون در روز ۱۵ مهر سال ۱۳۱۳ مصادف با جشن هزاره حکیم ابوالقاسم فردوسی اجرا شد. از اونجایی که در ساخت این بنا از بهترین و باکیفیتترین مصالح استفاده شده، بنای اون تا الان بهخوبی پابرجا باقی مونده. این نکته رو هم درنظر داشته باش که این کتابخانه اولین کتابخانه مردمی شناخته میشه و بههیچوجه به دولت وابسته نیست. به همین دلیل برای تامین هزینههای نگهداری و حقوق کارمندان، از اجاره مغازهها استفاده میکنن. در این بنا ۱۵۰هزار جلد کتاب چاپی و ۱۷۵۰ جلد کتاب خطی وجود داره. تعداد اعضای این کتابخانه به ۲۰ هزار میرسه و روزانه حدود ۱۵۰۰ نفر از اون استفاده میکنن.
جذابیتهای میدان شهرداری رشت
از جذابیتهای مجموعه میدان شهرداری رشت هرچی بگم کمه! مهمترین اتفاقات شگفتانگیزی که در بازدید از این مکان تجربه میکنی شامل موارد زیر میشن:
مقبره ابوجعفر
ابوجعفر یکی از افراد سرشناس رشت هست که اکثر مردمان گیلان رو به دین اسلام دعوت کرد. این فرد از شهر آمل به رشت اومد تا این دین رو تبلیغ کنه. بعد از مرگش هم محلهای که ایشون در طول زندگیش در اون سکونت داشته، به محله استادسرا معروف میشه. پس از مرگ این فرد، جسد اون رو در یک تپه در مرکز شهر رشت دفن میکنن که بعدها ساختمان شهرداری در اون ساخته میشه. به گزارش اولین سفیر آمریکا که در دوره ناصرالدین شاه قاجار به این منطقه سفر کرده بود، اطراف مقبره این فرد پر از باغهای بزرگ بوده و درختان چنار بلند قامت اون رو احاطه کرده بودن.
پیادهروی در اطراف میدان شهرداری رشت
یکی از لذتبخشترین فعالیتها در اطراف میدان شهر رشت پیادهروی در اطراف این منطقه هست. تمام راههایی که به این میدان میرسن سنگفرش هستن و امکان رفت و آمد ماشین در این منقطه محدود شده. به همین دلیل، در تمام ساعات روز اطراف این میدان پر از گردشگرانی هست که برای پیادهروی و تفریح به این منطقه اومدن. در مرکز این منطقه یک استخر وجود داره که به بهترین شکل گلکاری شده. همچنین، هر از گاهی همراه با فوارههای آبی که در این استخر قرار دارن موسیقی پخش میشه که حال و هوای خوبی در این فضا ایجاد میکنه.
میدان شهرداری رشت در شب
درسته که میدان شهرداری در روز بسیار زیبا هست اما نمای اون در شب یک چیز دیگست! اگه در نیمه دوم سال به این شهر سفر کنی، میتونی زمان بیشتری رو در فضای تاریک اطراف این میدان سر کنی و از نمای زیباش لذت ببری. همچنین، نمای این میدان در شب برای عکاسی بسیار مناسبه.
آبنما و مجسمه های میدان شهرداری رشت
یکی از ویژگیهای جذاب میدان شهرداری رشت، آبنما و مجسمههای فوقالعاده جذاب اون هستن. یکی از این مجسمهها، قدیمیترین عکاس شهر رشت بهنام استاد دروی هست. علاوهبر ایشون مجسمه افراد سرشناس و معمولی دیگه مانند میرزا کوچک خان جنگلی (در ابتدای خیابان سعدی)، مجسمههای زن شالیکار، پیرمرد دوچرخهسوار هم در این منطقه پیدا میشن.
هتلهای معروف اطراف میدان شهرداری رشت کدومها هستن؟
- هتل اردیبهشت، در فاصله ۱۵۰ متری از میدان شهرداری،
- مهمانپذیر کناره، در فاصله ۳۵۰ متری از میدان شهرداری،
- هتل پارک رشت، در فاصله ۷۵۰ متری از میدان شهرداری،
- هتل کادوس، در فاصله ۳ کیلومتری از میدان شهرداری
- هتل شبستان، در فاصله ۳٫۲ کیلومتری از میدان شهرداری
از بهترین مکانها برای اقامت هستن که تو میتونی در سفرت به رشت ازشون استفاده کنی.
از چه مسیری میتونی به مجموعه میدان شهرداری رشت برسی؟
اگه در بازدید از شهر رشت میخوای به مجموعه میدان شهرداری مراجعه کنی، باید خودت رو به خیابون شریعتی برسونی، بعدش به خیابون علم الهدی، خیابون امام و سبزه میدان بری و ماشینت رو در اون حوالی پارک کنی. بعد از رسیدن به این نقطه، با پیادهروی در عرض چند دقیقه به میدان شهرداری میرسی.
اگه تاحالا به این مکان رفتی حتما درمورد تجربه خودت برای من بنویس. اما اگه تاحالا مجموعه میدان شهرداری رشت رو از نزدیک ندیدی، به من بگو کدوم یکی از این ویژگیهایی که در این مطلب بیان کردم به نظرت جالب اومد؟