سایه چهارشنبه‌سوری بر میراث‌فرهنگی

چهارشنبه‌سوری و عید نوروز از آیین‌های دوست‌داشتنی میان مردم هستند و شاید بسیاری در ماه‌های آخر سال آمدن این آیین‌هایی که نویدبخش بهار و شکوفایی هستند، انتظار بکشند. اما باید به هر موضوعی با منظر مثبت و منفی نگریست، شاید روزهای نوروز و شب چهارشنبه‌سوری اوقات خوشی را برای هر فردی رقم بزند و حتی شیرین‌ترین خاطرات او را بسازند اما ممکن است تلخ‌ترین حادثه را هم برای میراث تاریخی و فرهنگی ایران رقم بزند.
به گزارش سفربازی، به نقل از ایسنا، در شب‌های چهارشنبه‌سوری و تعطیلات نوروز شاهد آن بوده‌ایم که بسیاری از بناها و آثار تاریخی قربانی ثبت یادگاری‌های مردم شده‌اند، آثاری که به گفته یک کنشگر میراث‌فرهنگی بی‌بدیل و برگشت‌ناپذیر هستند.
سعید زارع‌پور درباره اقدامات مؤثری که می‌تواند تهدید چنین آسیب‌هایی را در اماکن و آثار تاریخی کاهش دهد، تاکید کرد: مسئولان میراث‌فرهنگی باید برای حفاظت از آثار تاریخی در روزهایی مانند چهارشنبه‌سوری و ایام نوروز اقداماتی انجام دهند که مهم‌ترین آن افزایش نیروهای یگان حفاظتی است. آیین‌های چهارشنبه‌سوریِ امروز با گذشته متفاوت است و شاهد این هستیم که چه اتفاقات ناگواری شب‌های چهارشنبه‌سوری رخ می‌دهد. در این شب‌ها بناهای تاریخی که در معرض بازدید عموم هستند، با آسیب‌های جدی تهدید می‌شوند، بنابراین ضرورت دارد اقدامات جدی از سوی متولیان برای حفاظت این بناها انجام شود و نیروهای حفاظتی در این شب‌ها حالت آماده‌باش داشته باشند.
او افزود: درست است که یگان حفاظت کمبود و محدودیت نیروی انسانی دارد، اما آیا میراث‌فرهنگی یا هر سازمان متولی دیگری نمی‌تواند در چنین مواقعی از کارمندهایش به عنوان نیروی حفاظت استفاده کند؟ شنیده‌ام یکی از بانک‌ها شب چهارشنبه‌سوری تعدادی از کارمندهایش را مأمور می‌کند که در ساختمان بانک بمانند و اگر اتفاق جدی رخ داد، به پلیس یا آتش‌نشانی گزارش دهند، اما میراث‌فرهنگی این کار را هم نمی‌کند. موضوع دوربین امنیتی که مطرح می‌شود، بهانه کمبود اعتبار می‌آورند، بحث نیروی دائم حفاظتی که به میان می‌آید، دوباره کمبود اعتبار و محدودیت در جذب نیرو بهانه می‌شود. به هر حال، این امکان که وجود دارد در شرایط اضطراری مانند چهارشنبه‌سوری و نوروز همه نیروهای این وزارتخانه آماده باشند.
این کنشگر میراث‌فرهنگی در توصیه‌ای به مردم و گردشگران نوروزی نیز گفت: آثار تاریخی و باستانی که در هر شهری قرار گرفته، آثار بی‌بدلی است که تکرارناپذیر هستند و اگر آسیبی به آن‌ها وارد شود دیگر نمی‌توان مانند آن‌ها را داشت. می‌توان با این آثار عکس‌های یادگاری گرفت، اما جای نوشتن یادگاری روی آن‌ها نیست. حتی لمس کردن آثار تاریخی و میراث‌فرهنگی اعم از کاشی‌کاری‌ها، نقاشی‌ها و … مخرب است و به مرور موجب آسیب به اثر می‌شود. مردم باید خودشان حرمت اثر تاریخی را حفظ کنند و به آن احترام بگذارند.