قدم به قدم در خانه های قدیمی کاشان

تا اسم کاشان به گوش‌مون می‌خوره تمام هوش و حواس‌مون می‌ره پی خونه‌های قدیمیش و عطر گلاب و گلابگیری. قمصر کاشان نزدیک ترین اسم بعد از کاشانه که به خاطرمون میاد. گوشه به گوشه این شهر هفت هزار ساله، خونه‌های قدیمی با نماهای متفاوته که هر کدوم یادگاری یک عصر و دوره‌ایه. از عصر زندیه بگیر تا قاجار و پهلوی. هر خونه قصه‌ای داره و هر قصه‌ای از یه آدمی شروع می‌شه،  امروز می‌خوایم روایت‌گر این داستان‌ها در خانه های قدیمی کاشان باشیم!

نمای زیبایی از خانه طباطبایی‌ها در کاشان

خانه طباطبایی‌ها؛ زیبایی محض کاشان

قسمتی از عظمت کاشان، خانه طباطبایی‌ها است. باشکوه‌ و پر از افتخار. در سال ۱۲۵۰ قمری در عصر قاجار توسط استاد علی مریم، معمار برجسته ساخته می‌شه. سه بخش بیرونی، اندرونی و قسمت مخصوص خدمه داره. ۴۰شامل اتاق، چهار حیاط، چهار سرداب، دو قنات و سه بادگیره و این یعنی معمار این بنا فکر همه چیز بوده.

شیوه معماری این بنا به صورت حجاب‌دار و گودال‌باغچه، متقارن و درون‌گرا است. پر از گچ‌کاری و نقش و نگاره. حوض آبی این خونه، روح آدم رو جلا می‌ده. پنجره‌های رنگارنگ، تجلی آفتاب به رنگ‌های مختلفه.  قصه این خونه از اسمش شروع می‌شه.  چرا اسم این بنا رو گذاشتن خانه طباطبایی‌ها؟ سنگ بنای این خونه رو شخصی به نام «حاج سید جعفر طباطبایی نطنزی» تهیه می‌کنه و این اسم به خاطر این شخص برگزیده می‌شه. اما از همه جالب‌تر اینه، زمانی که کسی به فکر زلزله نبوده این خونه مقاوم در برابر خطرات این بلای طبیعی در زیر سطح زمین ساخته می‌شه!  باید چند پله پایین برین تا حیاط رو ببینین. 

۴۷۳۰ متر مربع مساحت این بنای دیدنیه. در بین سال‌های ۱۳۷۴ تا ۱۳۷۶ خانهٔ طباطبایی‌های کاشان با حمایت سازمان میراث فرهنگی و شهرداری کاشان، طبق نقشه اولیه بازسازی و مرمت شد. اگه به کاشان رفتی حتما به خانه طباطبایی‌ها سر بزن و حال و هوای قدیم رو زنده کن.

خانه بروجردی‌ها؛ خانه‌ای در دل کاشان

وصف این خانه به گوشه تمام مردمِ جهان رسیده. این بنای قدیمی  در سال  ۱۲۷۵ قمری در عصر قاجار توسط استاد علی مریم ساخته شده. دو بخش بیرونی و اندرونی قسمت‌های مختلف این خونه هستن. این خونه خودش پر از جاذبه است. از بادگیر‌های بلندش بگیر تا نقش‌ونگارهای دیوارهاش. مصالح این ساختمون خشت خام، کاهگل و گچه! فقط حیاط این بنا ابعادی در حدود ۲۰ تا ۳۰ متر داره. نیمی از ساختمان هم حیاط و حوضه!

گفتیم هر خونه‌ای قصه‌ای داره اما داستان این خونه، خیلی رمانتیک بوده در زمان خودش! داستان از این قراره که پسر آقای بروجردی عاشق و دلباخته دختر آقای طباطبایی می‌شه. پدر دختر خانم یعنی آقای طباطبایی برای قبول این ازدواج، شرط می‌ذاره، اونم چه شرطی. ساخت یک خونه برای دخترش شبیه به خونه خودشون. دلیلشم مشخص نیست! آقای بروجردی هم دست به کار می‌شه و از معمار معروف طراح خانه‌ طباطبایی درخواست می‌کنه تا طراحی این خونه رو به عهده بگیره. علی‌ مریم کاشانی، صنیع‌الملک و کمال‌الملک از دیگر افرادی هستن که در معماری و دکوراسیون داخلی این بنای تاریخی نقش داشتن.

بماند که ساختش حدود ۱۸ سال طول می‌کشه؛  هنرهای تذهیب، منبت‌کاری، مقرنس و درودگری از دیگر هنرهایی، آب‌رنگ از هنرهایی هستند که برای تزیین خانه منوچهری به کار گرفته شده. پس اگه خانه طباطبایی‌ها رو دیدین بدون لحظه‌ای تعلل خانه برجردی‌ها هم ملاقات کنین و ببین شبیه هم هستن یا نه؟

خانه احسان در کاشان

خانه احسان، آرامش در دل کویر

قدمت این خونه به زمان قاجار برمی‌گرده! البته در سال ۱۳۸۴ به ثبت ملی هم رسیده. خانه احسان شامل دو حیاط مجزای اندرونی و بیرونیه. از فضاهای مهم معماری آن می‌توان به سه سرداب، شاه‌نشین، مهتابی، پنج دری، هفت دری، هشتی ورودی، ایوان تابستانی و دو بادگیر اشاره کرد.  خانه احسان در حال حاضرش خودش مجموعه‌ فرهنگی اقامتیه. قصه این خونه برمی‌گرده به زندگی شاهان قاجاری، برای تفریحات به این خونه می‌رفتن و یا حتی در زمان‌هایی این خونه محل زندگی این افراد بوده. سبک معماری این خونه، به سبک خونه‌های باستانی کاشانه و نزدیک مسجد آقا بزرگ و بازار کاشان قرار گرفته‌. اما چرا بنا انقدر معروفه؟ چون بلندترین بادگیر رو داره.

خانه منوچهری، شاهکار معماری کاشان  

خانه منوچهری در محله محتشم کاشان قرار داره و معماریش متعلق به دوره صفویه‌ست، به ثبت ملی هم رسیده. خیلی‌ها این بنا رو متعلق به دوره قاجار می‌دونن، اما داستان از جایی شروع می‌شه که در سال‌های خیلی قبل زلزله‌ای میاد و این خونه تا حدودی تخریب می‌شه! شاه‌های قاجار دستور به بازسازی میدن و مجدد از این خونه استفاده می‌کنن. البته یک بار  دیگه هم در سال ۱۳۸۶ خریداری و مجدد بازسازی و مرمت می‌شه. خانه منوچهری کاندید جایزه معماری آقاخان هم شده. این خونه الان اقامتگاه شده و در فازهای مختلف آماده خدمت‌رسان  به مسافرین و گردشگران مختلف هست. تا یادمون نرفته بگیم جزو خونه‌هایی از کاشانه که آب‌انبار هم داره.

از امکانات ویژه‌ی این اقامتگاه می‌تونیم به همین آب‌انبار اشاره کنیم که الان  تبدیل به فیلم‌خانه شده. اتاق‌های هتل با نمایی رو به حیاط کهن هتل و حوض آب و باغچه‌ها، نوید اقامتی به یاد ماندنی روبه مسافران می‌ده. همین الان هم می‌تونین با کم‌ترین هزینه اتاق‌های این اقامتگاه رو از سایت سفربازی تهیه کنین.

خانه حکیم باشی پیشکشی برای یک پزشک

این بنا متعلق به اوایل عصر قاجاره. این خونه با وجود سه حیاط بزرگ، یک بارانداز وسیع و فضاهای معماری خوشبختانه دست نخورده باقی مونده. این خانه شامل بخش اندرونی و بیرونی، بهاربند، نارنجستان، چهار شاه‌نشین، سه سرداب وسیع که توسط چند پله از حیاط جدا می‌شن. پنج‌دری، مهتابی، آینه‌خانه، هشتی ورودی، بارانداز و اصطبل روباز و روبسته می‌شه.

این خونه در محله مسجد آقا بزرگ قرار داره و نزدیک خانه احسانه. نمای خانه حکیم باشی با گچ‌بری، آینه‌کاری و یزدی‌بندی تزئین شده؛ وقتشه بریم سراغ قصه جالب این خونه.

داستان ساخت این خونه هم احساسیه، اما نه به شدت خانه طباطبایی‌ها، این خونه در زمان قاجار ساخته می‌شه و ناصرالدین شاه به عنوان پیشکش هدیه می‌کنه به شخصی به نام ابوالفضل حکیم. این حکیم، طبیب حاذق زمان قاجار بوده و به علت کاربلد بودنش شاه قاجاری از جون و دل این خونه رو می‌بخشه تا قدر دانش و علمش رو بدونه.

حتما گوشه به گوشه این خونه خشتی قدم بزنیدو حال دل‌تون رو گره بزنین به روزهای سپری شده در این مکان جذاب.

خانه عامری‌ها در کاشان

خانه عامری‌ها یادگار دوران تلخ و شیرین زندیه

این خونه در دوره زندیه ساخته می‌شه. البته در دوره قاجار به وسیله سهام السلطنه عامری توسعه پیدا می‌کنه و وسعتش به هفت هزار متر مربع می‌رسه. شاید جالب باشه بدونین که جزو خونه‌هاییه که چند تا حیاط مجزا و متفاوت دارن. به جز بخش اندرونی و بیرونی شامل حیاط درونی و بیرونی، حوضخانه، ایوان، اتاق‌هایی با ۳ در و شاهنشین‌های ۷ دری می‌شه.

معماری داخلی این مجموعه توسط امیر انوشفر انجام می‌شه، جالب اینجاست که این شخص ساکن فرانسه بوده. خانه عامری‌ها که در واقع از چند خونه‌ی تو در تو و متصل به هم تشکیل شده و از قدیمی‌ترین خانه‌های کاشانه. الان تبدیل به اقامتگاه برای گردشگران ایرانی و خارجی شده. در طی چند نوبت مورد بازسازی قرار گرفته و حالا دیگه با یک قیاس ساده، می‌شه فهمید خونه‌هایی که ما زندگی می‌کنیم؛ در مقابل خانه عامری‌ها که بر اساس اصول معماری و زیبایی‌شناسی ایرانی ساخته شده‌، هیچه!  اقامت در این خانه‌ی زیبا و با شکوه آرامشی مثال زدنی رو به همراه داره: صدای آب، ترکیب آفتاب و باد و برگ درخت و هیبت خود خانه. این بنا نزدیک جاذبه‌های دیدنی شهر کاشانه و می‌تونین با رزرو خانه عامری‌ها در سایت سفربازی به خیلی از مناطق دیگه برین و از دیدن بافت تاریخی این شهر لذت ببرین.

خانه مرشدی در کاشان

خانه مرشدی کاشان قدیمی‌ترین بنای قاجار

 این خونه جز زیباترین بناهای شهر تاریخی کاشانه که قدمتش به بیش از ۲۵۰ سال و عصر قاجار می‌رسه. در سال‌های اخیر مورد مرمت قرار گرفته و امروزه به عنوان اقامتگاه محبوب بومی‌ها و حتی توریست‌های خارجیه. در گوشه گوشه خانه مرشدی می‌تونین عتیقه‌جات زیادی مثل: منسوجات و کوزه‌های سفالی رو ببینین. این خونه دو طبقه، همکف و زیرزمین هم داره. برای ورود به این اقامتگاه سنتی پس از عبور از درب چوبی عمارت وارد راه‌روی کوتاه می‌شین که با چند پله حیاط اصلی رو از درب خانه جدا کرده. حوض خانه مرشدی حدود ۱۵۰ متره که جذابیت نمای بیرونی اقامتگاه رو چند برابر کرده. حیاط باصفا خانه مرشدی در بدو ورود مهمانان را محو تماشا می‌کنه.

ستون‌های سفید بلند و پنجره‌های چوبی با شیشه‌های رنگی بخشی از زیبایی نمای بیرونی این اقامتگاهه. برای رزرو اتاق‌های اقامتگاه سنتی خانه مرشدی کاشان می‌تونین به قسمت رزرو هتل سفربازی برین و در سریع‌ترین زمان اتاق مورد نظرتون رو انتخاب کنین.

خانه‌های قدیمی کاشان

کاشان؛ شهری به قدمت تاریخ

فقط درباره قسمتی از خونه‌های کاه گلی و خشتی کاشان صحبت کردیم که هر چی بگیم باز هم کمه. اگه کاشان مقصد گردشگری‌تون در نوروزه به راحتی می‌تونین هتل و یا حتی همین خونه‌های قدیمی رو برای اقامت انتخاب کنین. همه چیز بستگی به سلیقه شما داره اما تجربه زندگی در این اقامتگاه‌ها حال و هوای دیگه‌ای داره و شما با این کار سفر می‌کنین به دوران و عهد قدیم.