بقعه سید رکن الدین، بنایی حیرت انگیز یادگار قرن هشتم
تو دل شهر یزد بناهای تاریخی بسیار زیادی وجود داره. تقریبا اکثر بناهای تاریخی شهر یزد هم توی محله قدیمی یزد که به بافت تاریخی معروفه قرار گرفته. توی مجله گردشگری سفربازی تا به الان راجع به بناهای بسیار زیادی مثل مسجد جامع، بافت تاریخی، آب انبارهای شهر یزد و… صحبت کردیم و توی این مقاله قصد داریم درباره بقعه سید رکن الدین صحبت کنیم.
این بقعه زیبا که با طراحی و معماری شگفت انگیزش هر بینندهای رو جادو میکنه در قرن هشتم هجری ساخته شده. این بنا که در قدیم به اسم مدرسه رکنیه معروف بوده محل دفن سید رکن الدین ابوالمکارم محمد قاضی حسینی یزدی هست که جزو بزرگان شهر یزد بوده.
اگه دوست داری این بنای تاریخی رو از نزدیک ببینی میتونی به بافت تاریخی شهر یزد بری و این بقعه رو تماشا کنی.
درمورد سید رکن الدین
این فرد با نام کامل سید رکنالدین ابوالمکارم محمد قاضی حسینی یزدی، یکی از سیدهای شهر یزد بود که از عارفان و دانشمندان زمان خود محسوب میشد. سید رکنالدین در طول عمر خودش نقابت سادات شهرهایی همچون اصفهان، نائین و یزد رو برعهده گرفت و بعد از مدتی مقام قاضی القضات یزد رو بهدست آورد. این دانشمند در قرن هشتم شمسی، مدرسهای بهنام رکنیه برپا کرد که امروزه بهعنوان بقعه سید رکن الدین، یعنی محل دفن خودش شناخته میشه. این موضوع به رسمی اشاره داره که بعد از فوت شخصی که یک مدرسه رو وقف کرده، پیکر اون در محوطه همون مدرسه دفن میشه. درنهایت، سید رکن الدین در سال ۷۳۲ قمری از دنیا رفت. اگه شجره نامه این فرد رو بررسی کنیم، ریشه سید رکن الدین به امامزاده جعفر هم برمیگرده.
معماری بقعه سید رکن الدین
بقعه سید رکن الدین کمی پایینتر از سطح کوچه ساخته شده. نقشه این بنا به صورت مربعی با ضلع داخلی ۸۶ متر و ضلع خارجی ۶۰ متر هست. این دیوارها ضخامتی به اندازه ۴۰ متر دارن. در این مکان یک فضای میان سرا وجود داره که بدون غرفه و هیچ معماری خاصی ساخته شده. بخشهای دیگه این بنا شامل ایوان و فضای زیرگنبد میشن. در قسمت ایوان، کاشیهای ۶ ضلعی رو میبینی که دور تا دور این بخش رو همراه با خطوط اسلیمی پوشش دادن. ویژگی جالب دیگه این بخش طاقهای گهوارهای و نورگیر شبکهای مرکزی هستن که زیبایی خاصی ایجاد میکنن.
گنبد بقعه سید رکنالدین
گنبد بقعه سید رکنالدین با معماری خاص به صورت شانزده ضلعی روی این ساختمان قرار گرفته. این گنبد به صورت دو پوسته و به شکل شبدری طراحی شده. با نگاه دقیق به اون میتونی انواع کاشیهای معرق کاری شده به رنگهای سفید، آبی فیروزهای و لاجوردی رو مشاهده کنی. در اطراف این گنبد نورگیرهای مشبک آجری قرار گرفته که اجزای تزئینی زیادی رو به نمایش میذارن. سبک معماری این گنبد به دوران آل مظفر مربوط میشه. به این صورت که دو مرحله سفت کاری و تزئینات روی اون انجام میشه تا به زیباییش اضافه کنه. فضای زیر این گنبد، یک فضای چهارضلعی هست که یکی از زیباترین بخشهای این بقعه محسوب میشه.
تزئینات بقعه سید رکن الدین
فقط با نگاه به ساختمان بقعه سید رکن الدین میشه به این نتیجه رسید که تزئینات به کار رفته در اون تا چقدر با جزئیات و زیبا هستن. این تزئینات شامل آرایههای گچی برجسته، گچی قالبی، گچی فتیلهای، طلاکاری، کاشیکاری، کتیبههای نقاشی و نقاشیهای تزیینی میشن.
- کاشیکاری: در چهار قسمت از بنای بقعه سید رکن الدین از هنر کاشیکاری استفاده شده. این چهار قسمت شامل گنبد، ازاره ایوان، قسمتهای داخلی بقعه و نمای بیرونی ایوان میشن. جنس این کاشیها در تمام بخشها از جنس گل و در بخش ازاره ایوان از جنس سنگ هست.
- طلاکاری: در دوران گذشته طلاکاری نشون دهنده این بود که یک شخص مقام بسیار بالایی داره. در این بقعه، تمامی کتیبهها طلاکاری شدن. این هنر در تصاویر اسلیمی و داخل فیلپوشها هم به چشم میخوره. البته، کارشناسان تشخیص دادن که در برخی از قسمتها برای ایجاد جلوه طلایی از ورق قلع استفاده شده. اما بهطورکلی، ۸۸ درصد از طلاکاریهای انجام شده در این بقعه طلا هستن.
- نقاشیهای گنبد: روی سقف گنبد از تصاویر هندسی و گیاهی استفاده شده که طراحی بسیار ظریفی دارن. در قسمت مرکزی سقف گنبد یک شمسه وجود داره که به ۲۴ قسمت مساوی تقسیم شده. این طراحیها با رنگهای مشکی، قهوهای و قرمز ایجاد شدن.
- کتیبهها: کتیبههایی از جنس گاهگلی، گچی و صمغ گیاهی وجود داره که خطاطیهای زیبایی رو به نمایش میذارن. این خطاطیها با قلممو و تکنیک گرتهزنی ایجاد شدن. بیشتر این خطاطیها به آیات قرآنی مربوط میشن.
- آرایههای گچی قالبی و فیتیلهای: بیشتر پوشش گچ به کار رفته در این بنا بهصورت قالبی انجام شده. این قطعات گچی در دو اندازه هستن و بیشتر در بخش محراب بقعه دیده میشن. در بخش بالایی هر محرابنما هم از آرایه گچی فیتیلهای استفاده شده.
بقعه سید رکن الدین کجاست؟
بقعه سید رکن الدین در خیابان مسجد جامع کبیر یزد در کوچه وقت الساعت قرار گرفته. آدرس این بقعه به این صورته: استان یزد، شهر یزد، خیابان مسجد جامع کبیر، کوچه وقت الساعت.
برای اینکه خیلی راحتتر بتونی آدرس بقعه سید رکن الدین رو پیدا کنی، من در ادامه لوکیشن رو گذاشتم و اگه روش کلیک کنی میتونی آدرس دقیق رو ببینی.
نکات پایانی برای بازدید از بقعه سید رکن الدین
برای بازدید از بقعه سید رکن الدین این نکته رو درنظر داشته باش که این مکان هر روز به جز بعداز ظهر جمعهها باز هست. همچنین، برای بازدید از این مکان نیازی نیست که هیچ هزینهای پرداخت کنی. این مکان در روزهای چهارشنبه به بازدید بانوان اختصاص داده شده. اگه به این بقعه زیبا سفر کردی حتما درمورد این تجربهات برای من بنویس. در غیر این صورت به من بگو با توجه به نکاتی که درمورد بقعه سید رکنالدین در این مقاله گفتم، نظرت درمورد این مکان چیه؟